Θὰ πάρω μιὰν ἀνηφοριά...

[staboz]

Θὰ πάρω μιὰν ἀνηφοριά...

Ἄνοιξε τά μάτια του στόν κόσμο στίς 28 Φεβρουαρίου 1938 στό χωριό Τσάδα τῆς Πάφου. Ἐγκατέλειψε τόν κόσμο τοῦτο τῆς ἀδικίας καί τῆς ἀπάτης στά 19 του χρόνια, τά μεσάνυχτα τῆς 13ης πρός 14η Μαρτίου τοῦ 1957, στήν τυραννική ἀγγλική ἀγχόνη τῶν κεντρικῶν φυλακῶν τῆς Λευκωσίας.
Ἦταν ἀπ' τή γενιά τῶν δικέφαλων ἀητῶν τοῦ Διγενή.
Κι ἄν πέθανε, δέν πέθανε!
Κι ἄν τόν κρεμάσαν οἱ μικροί καί νάνοι τύραννοι λαῶν, μένει γιά πάντα ζωντανός· νά ὁδηγεῖ, νά ἐμπνέει, νά πυρπολεῖ. Τό ὄνομά του:
Εὐαγόρας Παλληκαρίδης.
Στά 18 του χρόνια ἄφησε τό σχολειό του καί βγῆκε στό βουνό μέ τά λιοντάρια τῆς ΕΟΚΑ. Ἦταν 5 Δεκεμβρίου τοῦ 1955. Τό πρωί τῆς ἑπόμενης μέρας στήν τάξη του, πάνω στήν ἕδρα τῶν καθηγητῶν βρέθηκε τό ἀποχαιρετιστήριο πρός τούς συμμαθητές του γράμμα· ἕνα ποίημα:
«Θά πάρω μιάν ἀνηφοριά,
θά πάρω μονοπάτια,
νά βρῶ τά σκαλοπάτια
πού πᾶν στή λευτεριά...

Τά σκαλοπάτια θ' ἀνεβῶ,
θά μπῶ σ' ἕνα παλάτι
τό ξέρω θάν' ἀπάτη
δέν θάναι ἀληθινό.

Μές στό παλάτι θά γυρνῶ
ὥσπου νά βρῶ τό θρόνο
βασίλισσα μιά μόνο
νά κάθεται σ' αὐτόν.

Κόρη πανώρια, θά τῆς πῶ,
ἄνοιξε τά φτερά σου
καί πάρε με κοντά σου,
μονάχ' αὐτό ζητῶ.

Γειά σας, παλιοί συμμαθηταί.
Τά τελευταῖα λόγια τά γράφω σήμερα γιά σᾶς. Κι ὅποιος θελήσει γιά νά βρεῖ ἕναν «χαμένο ἀδελφό»,
ἕναν παλιό του φίλο,

Ἄς πάρει μιάν ἀνηφοριά,
ἄς πάρει μονοπάτια,
νά βρεῖ τά σκαλοπάτια
πού πᾶν στή λευτεριά.

Μέ τήν ἐλευθεριά μαζί
μπορεῖ νά βρεῖ κι ἐμένα.
Ἄν ζῶ θά μ' εὕρει ἐκεῖ.

Εὐαγόρας Παλληκαρίδης 5.12.1955.

Στό βουνό ζοῦσε πιό σκληρά ἀπ' ὅλους. Πήγαινε στίς πιό ἐπικίνδυνες ἀποστολές καί ἀπό τίς μάχες ἔφευγε τελευταῖος γιά νά προστατέψει τούς ἄλλους. Ἦταν σκληραγωγημένος καί ἄντεχε σέ κάθε εἴδους κακουχία.
Ὅταν οἱ ἄλλοι ἀγωνιστές πῆγαν νά βγάλουν ψεύτικες ταυτότητες γιά νά ξεγελοῦν τούς Ἄγγλους, ὁ Εὐαγόρας ἀρνήθηκε. Εἶπε: «Ἐγώ δέν θά βγάλω ταυτότητα, διότι, ἄν μέ πιάσουν, ἐγώ θά τούς πῶ ὅτι πολεμῶ γιά τήν πατρίδα μου. Εἶμαι ὁ Εὐαγόρας Παλληκαρίδης, τοῦτο εἶναι τό ὄνομά μου».
Σχεδόν ἕνα χρόνο μετά τήν ἀναχώρησή του, στίς 18 Δεκεμβρίου 1956, μαζί μέ δύο συντρόφους του ἔπεσαν σέ ἀγγλική περίπολο. Οἱ συναγωνιστές του διέφυγαν στίς πλαγιές τοῦ βουνοῦ. Ὁ Εὐαγόρας, παρόλο πού ἦταν σέ πλεονεκτικότερη θέση καί μποροῦσε πολύ εὐκολότερα νά ξεφύγει, δέν ἔκανε καμία κίνηση. Παραδόθηκε ἤρεμα. Εἶχε πάρει ἀπό καιρό τίς ἀποφάσεις του. Εἶχε σχεδιάσει νά χτυπήσει τήν αὐτοκρατορία τῶν τυράννων κατάστηθα.
Τόν φυλάκισαν, τόν βασάνισαν ἐπί μῆνες φριχτά, τόν καταδίκασαν σέ θάνατο. Στό δικαστήριο ἦταν γαλήνιος. Ὁ Ἄγγλος δικαστής Σῶ τόν ρώτησε:
–Παραδέχεσαι;
–Παραδέχομαι.
–Ἔχεις τίποτα νά πεῖς;
–Γνωρίζω ὅτι θά μέ κρεμάσετε. Ὅ,τι ἔκανα, τό ἔκανα σάν Ἕλληνας Κύπριος πού ζητάει τή λευτεριά του. Εὔχομαι νά εἶμαι ὁ τελευταῖος Κύπριος πού θ' ἀντικρύσει τήν ἀγχόνη. Ζήτω ἡ Ἕνωσις τῆς Κύπρου μέ τή μητέρα Ἑλλάδα! Τίποτε ἄλλο!
Ἄφοβος κοίταξε τούς τυράννους στά μάτια καί τούς ἔκανε νά τρομάζουν. Δέν εἶναι λόγος ὑπερβολῆς. Τό ὁμολόγησε ὁ ἴδιος ὁ Ἄγγλος δήμιος τό 1985, ὅταν ἀντίκρυσε τόν ἀνδριάντα τοῦ Εὐαγόρα. Εἶπε: «Τώρα πού τόν βλέπω, τόν θυμᾶμαι. Εἶναι ὁ πιό μικρός ἀπ' αὐτούς πού ἔχω ἀπαγχονίσει. Ἐκεῖνο πού μοῦ εἶχε κάνει ἐντύπωση παραπάνω ἀπ' ὅλους τούς ἄλλους ἀπαγχονισθέντες, εἶναι ἡ στάση του... Σάν νά ἀψηφοῦσε τά πάντα, σάν νά μᾶς ὑποτιμοῦσε καί δέν ὑπολόγιζε κανέναν. Σάν νά μήν πήγαινε γιά νά τόν κρεμάσουν... Πραγματικά μᾶς εἶχε ἀφήσει ἄναυδους ὅλους. Βεβαίως καί τά ἄλλα παιδιά πού μπῆκαν στήν ἀγχόνη εἶχαν τό ἴδιο θάρρος, ἀλλά εἰδικά στήν περίπτωση τοῦ Παλληκαρίδη, πού ἦταν καί ὁ πιό νεαρός, αὐτός ἐντυπωσίασε τούς πάντες, ἀκριβῶς γι' αὐτή τή στάση του».
Τήν τελευταία μέρα τόν ἐπισκέφθηκαν οἱ δικοί του. Τούς εἶπε: «Ὁρκίστηκα νά πεθάνω γιά τήν πατρίδα κι ἐτήρησα τόν ὅρκο μου... Γιά μένα ὁ θάνατος εἶναι ζήτημα δύο λεπτῶν. Ὅταν πεθάνω, θά πάω στόν Θεό καί θά τόν παρακαλέσω νά εἶμαι ὁ τελευταῖος πού θά κρεμασθῶ. Κι ἄν αὐτές τίς δυό - τρεῖς ἡμέρες γίνει κάτι, νά ξέρετε πώς ἡ παράκλησή μου εἰσακούστηκε».
Στό διάστημα πού μεσολάβησε ἀπό τήν καταδίκη μέχρι τήν ἐκτέλεση δημιουργήθηκε παγκόσμια κινητοποίηση γιά νά μήν ἀπαγχονιστεῖ. Ὅμως ὁ αἱμοσταγής δικτάτορας στρατηγός Χάρτιγκ δήλωσε κατηγορηματικά:
«Ὁ νόμος θά άκολουθήσει τόν δρόμο του»!
Ἡ ἤδη σήμερα ὑπέργηρος, τότε νεαρή βασίλισσα Ἐλισάβετ ἔκλεισε τά αὐτιά της στίς δραματικές ἐκκλήσεις.
Καί τά μεσάνυχτα τῆς 13ης Μαρτίου 1957 ὁ ἥρωας βάδισε ἀτρόμητος πρός τήν ἀγχόνη τραγουδώντας πατριωτικά ἐμβατήρια.
Λίγες ὧρες πρίν, στό τελευταῖο του γράμμα πρός τήν ἀδελφή του Γεωργία, ἔγραφε: «Ὥρα 7.30΄ μ.μ. ἡ πιό ὄμορφη μέρα τῆς ζωῆς μου, ἡ πιό ὄμορφη ὥρα. Μή ρωτᾶτε γιατί...».
Τήν ἄλλη μέρα ἡ Κύπρος καί ἡ Ἑλλάδα ἔγιναν ἡφαίστειο! Ὁ θάνατος τοῦ παλληκαριοῦ ἐξευτέλισε, συνέτριψε τήν αὐτοκρατορία. Κι ὅπως τό εἶχε πεῖ, ὁ Θεός ἄκουσε τήν προσευχή του. Ἔγινε άνακωχή, σταμάτησαν οἱ ἐκτελέσεις. Ἦταν ὁ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ πού κρεμάστηκε.
56 χρόνια μετά, πληρώνοντας τά ἐγκληματά της, ἡ σάπια τυραννική αὐτοκρατορία ἔχει καταρρεύσει, ἀφοῦ ὅμως πρόλαβε νά ραδιουργήσει ὕπουλα διχοτομώντας τήν Κύπρο καί παραδίδοντας τή μισή στούς ἀπογόνους τοῦ Ἀτίλλα.
56 χρόνια μετά ἡ Ἑλλάδα καί ἡ Κύπρος ἔχουν περιπέσει σέ νέα σκλαβιά. Οἱ νέοι τύραννοι σφίγγουν τή θηλειά ἀσφυκτικά καγχάζοντας, περιπαίζοντας, ἐξοντώνοντας, καλώντας σέ ὑποταγή.
56 χρόνια μετά ὁ Εὐαγόρας ὑψώνει τή σημαία ψηλά καί γράφει πάλι τ' ὄνομά της στό θόλο τ' οὐρανοῦ: Ἐλευθερία! Γράφει μέ τῆς ψυχῆς του τό κοντύλι... Καί καίει ἀκοίμητο ἡ ψυχή καντήλι!

[Ξένια]

Ρίγος καὶ συγκίνηση κάθε φορὰ ποὺ γίνεται λόγος για τέτοιες μορφές...!