\"Σκάρος\"

[Ιωάννα]

ἀναζητῶντας ὑλικό ξεχώρισα:

ΣΚΑΡΟΣ (σόλο φλογέρα)
Σκάρος ἦταν τὸ νυχτερινὸ βόσκημα τῶν αἰγοπροβάτων τὴν ἄνοιξη καὶ τὸ χειμώνα, τότε ποὺ χόρταιναν βοσκὴ τὴν ἡμέρα ἀπὸ τὸ πολὺ τὸ χόρτο, ποὺ φύτρωνε καὶ μόλις βράδιαζε ἔπεφταν γιὰ ὖπνο. Κατὰ τὰ μεσάνυχτα τὰ σήκωνε ὁ τσοπάνος καὶ τά \'βγαζε στὴ βοσκὴ γιὰ λίγες ὦρες.

[Σωτήριος]

Ποιμενικό λεξικό Πελοποννήσου


Αποκόβω: απογαλακτίζω.
Ανάρμεγο: το θηλυκό ζώο που δεν έχει αρμεχθεί.
Αρβάλι : Χάλκινο ή τσίγκινο στρογγυλό δοχείο με χερούλι που χρησιμοποιούσαν για το άρμεγμα των ζώων.
Αρνάδα: Χρονιάρα προβατίνα. Στα γίδια λέγεται κατσικάδα.
Βετούλι :Το Κατσίκι που είναι ενός έτους.

Γαλάρια : Τα γεννημένα πρόβατα ή γίδια που έχουν γάλα.
Γάστρα : Σιδερένιο θολωτό σκέπασμα. Στη γάστρα ψήνονταν το ψωμί, ορισμένα φαγητά και ολόκληρα αρνιά ή κατσίκια.
Γκιόσα : Η γίδα με μαύρο σώμα και άσπρη κοιλιά.
Γκλίτσα: Ποιμενική μαγκούρα με σκαλιστή λαβή.
Ζυγούρι : Το πρόβατο που μόλις έχει περάσει το πρώτο έτος
της ηλικίας του.
Ζωντανά : Γενικά τα ζώα
Καρδάρα : Ξύλινο στρογγυλό δοχείο για το άρμεγμα του γάλακτος.
Κλαπάτσα : Αρρώστια των προβάτων.
Κονάκι : Αυτοσχέδιο καλοκαιρινό κατάλυμα του τσομπάνη
Κάπα : Χοντρό πανωφόρι από τραγόμαλλο.
Φοριόταν τους χειμερινούς μήνες.
Κορύτος : ποτίστρα για ζώα
Κουδούνα : Μεγάλο κουδούνι για πρόβατα.
Κουτσοκέρα : Γίδα με σπασμένο το ένα κέρατο.
Κρεμανταλάς: Ξερό και διχαλωτό ξύλο μπηγμένο στο χώμα έξω από το κονάκι για να κρεμούν τις καρδάρες με το γάλα.
Μαντρί: Κατοικία των ζώων.
Μαντρόσκυλος: Μεγαλόσωμος σκύλος, άγριος και
άγρυπνος φύλακας του κοπαδιού.
Μαρμαρά: Προβατίνα ή γίδα που δεν γεννάει.
Μαυλάω: Καλώ κοντά μου με ιδιόρρυθμη φωνή οικόσιτα ζώα.
Ντορός : Τα ίχνη ή οι πατημασιές των ζώων πάνω στο χιόνι ή στο χώμα.
Π ι τ ι ά : Το στομάχι των κατσικιών από το οποίο παίρνουν το πήγμα (ένζυμο), για να πήξουν το γάλα για τυρί.
Ρούσα : Προβατίνα ή γίδα ξανθοκόκκινη.

Πηγή net- periodiko.gr
Σάισμα : Κλινοσκέπασμα ή στρωσίδι από γίδινο μαλλί.
Σαλαγάω: Κατευθύνω με φωνές το κοπάδι.
Σκάρισμα : Καλοκαιριάτικη βραδινή έξοδος του κοπαδιού για βοσκή.
Σταλίσμα: Καλοκαιριάτικη μεσημεριανή ανάπαυση των ζώων
κάτω από τον ίσκιο των δέντρων.
Στέρφα : Η στείρα θηλύκια.
Στρούγκα : Πρόχειρο μαντρί με κλαδιά ή πέτρες για το άρμεγμα των ζώων.
Τομάρια : Τα δέρματα των προβάτων ή γιδιών.
Τροκάνι : Μεγάλο κουδούνι με δυνατό ήχο για μεγαλόσωμα ζώα.
Τσαντίλα : Μεγάλα τουλουπάνια απο βαμβακερή γάζα ( το τουλοπάνι όπως το λέμε σήμερα) για το στράγγισμα του
μόλις πηγμένου τυριού.
Τσαρδί : Πρόχειρο κατάλυμα από κλαδιά. Καλύβα.
Τσαρούχια : Αυτοσχέδια παπούτσια από το δέρμα ζώων
με φούντα μπροστά ή σχέτα.
Τροκάνι : Το πλακέ κουδούνι για τα γίδια.
Τσούλα : Προβατίνα ή γίδα με μικρά αυτιά.
Τσουράπια : Τσοπάνικες κάλτσες φτιαγμένες από μαλλί προβάτου.
Τυρόγαλο : Το υγρό που μένει από το πήξιμο του τυριού.