Ἐπανάσταση στὴν Παιδεία

[staboz]

[font size=3]Κρῖμα ποὺ δὲν ἔχουμε μιὰ ἑνότητα γιὰ τὴν Παιδεία!
Τὸ πολὺ ἀξιόλογο, κατὰ τὴ γνώμη μου, αὐτὸ βίντεο τὸ τοποθετῶ ἐδῶ:[/fonts]
http://www.ted.com/talks/view/id/865

[font size=3]Στὸ κουμπὶ Subtitles ἐπιλέξτε Greek γιὰ Ἑλληνικοὺς ὑπότιτλους.[/fonts]

[Βασιλείου Μάριος]

Πολύ καλό το video αυτό και έχει δίκιο.


Ξένια, βιογραφικό έχουν τα παιδάκια στον παιδικό; :lol:

[Ξένια]

Δεν μας χρειάζονται εμάς τα βιογραφικά. Κόβουμε φάτσες κατευθείαν! Τα φωτογραφίζουμε με το που έρχονται ανφας και προφίλ και κρατάμε δακτυλικά αποτυπώματα για παν ενδεχόμενο.

[Iaspis]

Πολὺ ἐνδιαφέρον θέμα! Ωραία καὶ εἰλικρινὴς ἡ τοποθέτηση, ποὺ ἀποδεικνύει πόσο ἐξαρτημένη καὶ ταυτοχρόνως ἀπαξιωμένη, εἶναι ἡ παιδεία καὶ ἡ ἐκπαίδευση τῶν νέων ἀπὸ τήν «παραγωγικὴ» (;) διαδικασία.
Ἐπίσης ἡ πρόταση ποὺ διατυπώνει ὁ καθηγητὴς στὴν ὀμιλία του, γιὰ ἐκπαιδευτικὴ διαδικασία ποὺ θὰ βασίζεται στὶς κλίσεις καὶ τὰ χαρίσματα  κάθε παιδιοῦ καὶ νέου ἀνθρώπου-τὰ λεγόμενα ταλέντα- εἶναι ἐλκυστικὴ καὶ ταυτοχρόνως καὶ ἐλεγκτικὴ τῆς ἂκαμπτης παιδείας τῶν πανεπιστημιακῶν πτυχίων, ποὺ «χρησιμεύουν» σὰν ἐχέγγυα γιὰ τὴν εἰσαγωγὴ τῶν νέων ἀνθρώπων στὴν παραγωγὴ καὶ τὴν οἰκονομία, ποὺ πρωτίστως ἀπαξιώνει τὴν ἲδια τὴν ἐπιστήμη, ἢ τὴν τέχνη ποὺ οἱ νέοι σπούδασαν, ὑποδουλώνοντὰς την στὸν βωμὸ τοῦ κέρδους καὶ τῆς ἀνθρώπινης  ἠδυπάθειας καὶ τοῦ ἀτομισμοῦ!

Δημιουργοῦνται πολλὰ ἐρωτήματα στὴν βάση τέτοιων προτάσεων καὶ προβληματισμῶν γιὰ τὴν παιδεία καὶ τὴν ἐκπαίδευση. Νὰ μερικὰ:
-Τὶ εἶναι τὸ ταλέντο; Εἶναι  πάντοτε ἐμφανές; Τὶ εἶναι ἀτάλαντος;
-Πῶς συνδέεται ἡ παιδεία μὲ τὴν κοινωνία, καὶ τὴν πολιτικὴ; Μπορεῖ νὰ εἶναι «ἀνεξάρτητη» ἀρχὴ, κατὰ τὰ δυτικὰ πρότυπα τῆς δικαιοσύνης (λέμε τώρα... ὅπως θά ἒλεγε καὶ ἡ Ξένια); Μπορεῖ γιὰ παράδειγμα νὰ καθορίσει (ἒστω καὶ μερικώς) τὴν οἰκονομία, καὶ ὂχι νὰ καθορίζεται μονίμως ἀπὸ αὐτήν; Ποῦ καὶ πῶς μπορεῖ αὐτὸ νὰ γίνει;
Καὶ ἀκόμη:
-Ποιὸς καὶ πῶς μπορεῖ νὰ διδάξει τὴν παιδικὴ ἀγαθότητα;
-Αὐτοπεποίθηση, ἢ πίστη στὸν Θεό;
-Συνδέονται κάπως ὅλα αὐτὰ μεταξύ τους; Ποῦ;

Καὶ πολλὰ ἀκόμα ποὺ μπορεῖ νὰ τεθοῦν!

Μοῦ ἒκαναν ἐντύπωση δύο ἱστορίες ποὺ διηγήθηκε ὁ χαρισματικὸς καθηγητὴς, στὸ βίντεο ποὺ εἶναι παραπλεύρως στὴν ἲδια σελίδα ποὺ παρέθεσε ὁ κ. Σταῦρος, καὶ νομίζω ὅτι δίνουν ἀπὸ μόνες τους σημαντικὲς ἀπαντήσεις στὰ ἐρωτήματα... Τὶς ἀντιγράφω:

«Ὑπῆρχε ἕνα θαυμάσιο ρητὸ τοῦ Τζόνας Σὰλκ, ὁ ὁποῖος εἶπε; Ἂν ὅλα τὰ ἒντομα ἐξαφανίζονταν ἀπὸ τὴν Γῆ, μέσα σὲ 50 χρόνια ὅλη ἡ ζωή στὸν πλανήτη  θὰ τελείωνε. Ἂν τὸ ἀνθρώπινο εἶδος ἐξαφανιζόταν ἀπὸ τὴ Γῆ, μέσα σὲ 50 χρόνια ὅλες οἱ μορφὲς ζωῆς θὰ εὐδοκιμούσαν».

«Ἂκουσα μία φοβερὴ ἱστορία πρόσφατα-ποὺ λατρεύω νὰ τὴ διηγοῦμαι- γιὰ ἕνα μικρὸ κορίτσι σὲ κάποιο μάθημα ζωγραφικῆς. Ἧταν 6 ἑτῶν καὶ καθόταν στὸ πίσω μέρος τῆς αἲθουσας καὶ ζωγράφιζε, καὶ ἡ δασκάλα εἶπε ὁτι τὸ κοριτσάκι σπάνια πρόσεχε, ἀλλὰ σὲ αύτὸ τὸ μάθημα ζωγραφικῆς τὸ ἒκανε. Ἡ δασκάλα ἦταν ἐντυπωσιασμένη καὶ πῆγε πρὸς τὰ ἐκεῖ καὶ τὴ ρώτησε: «τὶ ζωγραφίζεις;». Καὶ τὸ κοριτσάκι εἶπε: «Ζωγραφίζω μία εἰκόνα τοῦ Θεοῦ». Καὶ ἡ δασκάλα εἶπε , «Μὰ κανεὶς δὲν ξέρει πώς εἶναι ὁ Θεός». Καὶ τό κοριτσάκι ἀπάντησε, «Θά μάθουν σὲ ἓνα λεπτό».

Ἂξιον Ἐφεσίοις ἡβηδὸν ἀπάγξασθαι πᾶσι καὶ τοῖς ἀνήβοις τὴν πόλιν καταλιπεῖν.
(Ὅλοι οἱ ἐνήλικες Ἐφέσιοι θὰ ἒπρεπε νὰ κρεμαστοῦν καὶ ν\' ἀφήσουν τὴν πόλη τους στοὺς ανήλικους.)
Ἡράκλειτος.

[Iaspis]

Ἀπὸ τὸ βιβλίο «ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ», ἐκδόσεις τῆς Ι.Μ. Ἰβήρων. Σελ. 50-52

Γιατἰ νὰ δίνωμε στὰ παιδιὰ πράγματα κακορίζικα, μικρὰ, στενὰ, ξέψυχα, μίζερα; Γιατὶ ἂψυχα ἀνούσια, ποὺ προκαλοῦν ναυτία;
Γιατὶ χωρισμένα, σχιζοφρενικὰ, ἀντιμαχόμενα, διαλυμένα σὰν κομμένο γάλα;
Γιατὶ νὰ μὴν ζωοποιηθοῦν μὲ τοῦτο τὸ ἓνα πνεῦμα ποὺ δίδει νόημα στὸ κάθετι καὶ ξεπερνᾶ τὸν θάνατο; Ποὺ φέρνει τὸν ἂνθρωπο στὰ ὑπὲρ φύσιν καὶ γεμίζει τὴν τωρινὴ του ζωὴ, τὴ μικρὴ καὶ συνηθισμένη, μὲ αἲγλη καὶ χάρι πρωτόβλεπτη καὶ ἀνέκλειπτη;
Γιατὶ νὰ μὴν ἀνάψουμε τὴ λαμπάδα τῆς ζωῆς τοῦ παιδιοῦ ἀπ᾽ ἐδῶ; Νὰ δώσωμε σὲ ὅλα τὰ παιδιὰ τὴν δυνατότητα, πλησιάζοντας τοὺς πυρφόρους καὶ θεοφόρους τοὺτους ἀνθρώπους, τοὺς Ἁγίους μας, νὰ γίνουν καὶ αὐτὰ ἂνθρωποι ζωντανοὶ, αὐθόρμητοι, φοβεροὶ τοῖς ὑπεναντίοις, ἀτρόμητοι σὲ κάθε κίνδυνο, σὲ κάθε ἀπειλὴ, φοβεροὶ στὸν ἲδιο τὸν θάνατο;
Καὶ νὰ εἶναι ταυτόχρονα λεπτοὶ εὐαίσθητοι, παρηγοριὰ γιὰ κάθε κατατρεγμένο καὶ πληγωμένο, γιὰ κάθε πλάσμα, γιὰ ὃλη τὴ δημιουργία, ποὺ συνωδίνει καὶ συστενάζει, περιμένοντας καὶ αὐτὴ τὴν ἐλευθερία της ἀπὸ τὰ ἐλευθερωμένα τέκνα τοῦ Θεοῦ.
Γιατὶ νὰ μὴν δώσωμε ἒτσι τὴν δυνατότητα στὸν καθένα νὰ ἀκολουθήση τὸν δρόμο του, τὴν κλῆσι του, τὴν ἀγάπη του; Νὰ γίνουν τεχνίτες, ἐπιστήμονες, ἐργάτες, ἀγρότες, ἒμποροι, καλλιτέχνες. Καὶ νὰ νιώθουν ὃτι ὅλα εἶναι ἅγια, σεμνὰ, γεμάτα φῶς, χάρι, αἰωνιότητα: τὰ προσκαιρα, τὰ μικρὰ, τὰ ὑλικὰ, ὅταν εἶναι εὐλογημένα ἀπὸ τὸν Θεό. Νὰ κάμουν ἒτσι ὅλες τὶς δουλιὲς, νὰ ἐξασκήσουν τὰ ἐπαγγέλματα, τὶς τέχνες καὶ τὶς ἐπιστῆμες, σὰν ἱερὰ διακονήματα, ἐργόχειρα, σὰν μιὰ μορφὴ προσευχῆς, τρόπο προσφορᾶς καὶ ἀγάπης πρὸς τὸν Ἂλλο.
Νὰ νιώσουν, νὰ καταλάβουν ὃτι δὲν ὑπάρχει διχασμὸς στὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου, δὲν εἶναι πνευματικὸ τὸ μὴ ὑλικὸ, ἀλλὰ τὸ γεμᾶτο μὲ τὴ χάρι τοῦ Θεοῦ, ποὺ χαρίζει τὸν Παράδεισο ἀπὸ τώρα σὲ ὁλόκληρη τὴν ὓπαρξι τοῦ ἀνθρώπου.
Καὶ μεγάλος δὲν εἶναι ὁ ἱκανος, ποὺ μπορεῖ νὰ συνθλίψη, νὰ πληγώση, νὰ χτυπήση τὸν ἂλλο. Μεγάλος εἶναι ὁ ἐλάχιστος, ὁ εὐαίσθητος , ὁ ταπεινὸς, ὁ ἀγαπῶν, ποὺ δέχθηκε τὴ χάρι τοῦ Θεοῦ καὶ εἶναι ἀνίκανος νὰ κάμη κακὸ στὸν ἂλλο, ἀνίκανος νὰ τὸν πληγώση. Καὶ  ἱκανὸς νὰ ὑποφέρη, νὰ ὑπομἐνη, νὰ πεθαίνη αὐτὸς ἀπὸ ἀγάπη, γιὰ νὰ ζοῦν, νὰ προκόβουν, νὰ χαίρωνται οἱ ἂλλοι, ποὺ δὲν χωρἰζονται ἀπὸ τὸν ἲδιο του τὸν ἐαυτό.
Ἒτσι μαθαίνουν σὰν τὸν Ἅγιο Κοσμᾶ, νὰ μιλοῦν, νὰ γράφουν, νὰ διοργανώνουν σχολεῖα καὶ κοινωνίες. Νὰ κτίζουν πόλεις, χωριὰ, σπίτια ποὺ νὰ χωροῦν τὸν ἂνθρωπο, νὰ εἶναι ἀνθρώπινα, ὣστε ζώντας ἐκεῖ ὁ ἂνθρωπος νὰ παἰρνει ἀφώνως καὶ ἀκόπως σωστὴ ἀγωγή.
Νὰ τραγουδοῦν, νὰ ψυχαγωγοῦνται, καὶ νὰ εἶναι πράγματι ὅλα  ψυχῆς ἀγωγὴ καὶ θεία δοξολογία καὶ ἀναγωγὴ ὁλοσώματη σὲ οὐρἀνια παράκλησι.
Καὶ νὰ προχέεται εἰρήνη, γαλήνη, εὐλογία, φῶς, ἀνάπαυσι, ἀπὸ τοὺς ἲδιους καὶ ἀπὸ τὰ ἒργα τῶν χειρῶν καὶ τοῦ νοός των.
Ἒχει τότε ὁ ἂνθρωπος ὁ ἀδύναμος δύναμι ἀκαταγώνιστη. Διορθώνει τὰ κακά. Ἀξιοποιεῖ τὰ καλά. Θεραπεύει τὰ ἀσθενῆ. Καὶ τὰ κάνει ὅλα μὲ τὴν δύναμι καὶ τὴν ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ ὃλον συγκροτεῖ  τὸν θεσμὸν τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴν προσωπικὴ ζωὴ τοῦ κάθε πιστοῦ.

[Iaspis]

Σελ. 52-53

Ἂν ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ζοῦσε...
Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ζῆ, ὑπνώττει ἀγρύπνως στὴν καρδιὰ τοῦ λαοῦ. Ὁ λαὸς, ὁ πάλι βασανισμένος καὶ κουρασμένος, περιμένει τὸν Κοσμᾶ τὸν Αἰτωλὸ νὰ τοῦ δώση τὰ παιδιὰ του, γιὰ νὰ τὰ εὐλογήση, νὰ τὰ ἁγιάση, νὰ τὰ βάλη στὰ σχολεῖα του. Νὰ τοὺς δώση τὴν ἀγωγὴ του. Νὰ τὰ κάνη νέους Κοσμάδες. Νὰ χαροῦν τούτη τὴ ζωὴ καὶ τὴν ἂλλη. Καὶ νὰ τοὺς ἀποκαλύψη πὼς τούτη εἶναι ἑνωμένη μὲ τὴ χάρι τῆς ἄλλης.

Ἔτσι εὐλογοῦνται οἱ κλίσεις καὶ τὰ ταλέντα τοῦ ἀνθρώπου: Ὅταν ὁ ἴδιος κλίνει πρὸς τὸν Θεό!
Ἀλλιώς κι αὐτὰ τὰ ἴδια τὰ ταλέντα γίνονται βάσανα. Πολλὰ ταλέντα ἒζησαν καὶ ἒφυγαν  τραγικά ἀπὸ τὴν ζωὴ.
Ἐνῶ ὅπου ὁ ἂνθρωπος ἐκπαιδεύτηκε νὰ δέχεται καὶ νὰ μένη μέσα στὴν χάρι τοῦ Θεοῦ, ἐννόησε ὅτι οἱ ἀτομικὲς κλίσεις καὶ τὰ ταλέντα εἶναι δωρεὲς τοῦ Κυρίου, ποὺ μᾶς ἑνώνουν!
Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀποκάλυψη «πὼς τούτη ἡ ζωὴ εἶναι ἑνωμένη μὲ τὴ χάρι τῆς ἄλλης», ἐκεῖ ποὺ ὅλα τὰ ταλέντα βγαίνουν μέσα ἀπὸ τὸν κάθε ἂνθρωπο ποὺ βρῆκε τὴν Σωτηρία του κοντὰ στὸν Χριστό!

Ἡ Ἐκκλησία εἶναι καὶ Παιδεία, καὶ Δικαιοσύνη, καὶ Ἐλευθερία, καὶ Σωφροσύνη καὶ ὅλα τὰ ὑπόλοιπα....Μὰ κυρίως Ἀγάπη! Καμμία ἀνθρώπινη παιδαγωγικὴ καινοτομία, δὲν μπορεῖ νὰ καταφέρη κάτι καλύτερο, ἀπὸ τὴν εὐλογία τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ!

[Iaspis]

Σελ. 55-57

Ποιὸς μᾶς ἒδωσε τὸ δικαίωμα, ἀπὸ ποῦ τὸ πήραμε, νὰ καταδικάζωμε διὰ μιᾶς σ᾽αὐτὴ τὴ ζοφερὰ ἀμάθεια ὃλα τὰ παιδιά;
Ποιός μᾶς εἶπε, ποὺ τὸ βρήκαμε γραμμένο ὅτι ὅλα τὰ παιδιὰ εἶναι τόσο ἀφελῆ καὶ τιποτένια, καὶ χωροῦν οἱ προοπτικὲς, οἱ δίψες, οἱ ἐφέσεις καὶ οἱ ἀπαιτήσεις τους στὰ στενὰ καὶ στυγνὰ ὅρια ποὺ θέτει ἡ ἀγωγὴ ποὺ τοὺς δίδεται;
Ποιὸς μᾶς εἶπε ὅτι ἡ μόνη τους φιλοδοξία εἶναι νὰ γίνουν ἀπλοὶ τεχνικοί· ἐξαρτήματα, γιὰ νὰ συνεχίση νὰ καλοδουλεύη τούτη ἡ μηχανὴ, ποὺ βλέπει ὅπως βλέπει τὸν ἂνθρωπο, ποὺ διοργανώνει ἒτσι τὴ ζωὴ του, ποὺ κτίζει μ᾽ αὐτὸν τὸν τρόπο τὶς πόλεις του; Αὐτὴ ἡ μηχανὴ ποὺ πολτοποιεῖ, κάνει ἀνδράποδο τὸν ἂνθρωπο, τὴν εὐγένεια, τὴν κορωνίδα τῆς δημιουργίας...
Καὶ ποιὸς μᾶς εἶπε ὅτι οἱ δυνατότητες, οἱ πτήσεις καὶ οἱ ἐφέσεις τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου φθάνουν μόνο ἐκεῖ ποὺ φθάνει ἡ ματιὰ, ὁ συναισθηματισμὸς ἢ ὁ ρομαντικὸς ἂνθρωπος τῆς ὁποιασδήποτε ἰδεαλιστικῆς ἢ ὑλιστικῆς θεωρίας;
Δὲν ὑποψιαστήκαμε ποτὲ ὅτι ὁ ἂνθρωπος δὲν χωρᾶ σ᾽αὐτὰ τὰ πλαίσια;
Γιατὶ νὰ ὑποσιτίζωνται πνευματικὰ τὰ παιδιά; Γιατὶ νὰ τρέφωνται μὲ ἀκαθαρσίες; Γιατὶ νὰ βασανίζωνται;
Ποιὸς θὰ σεβασθῆ τὴ φύσι καὶ τὸ πρόσωπὸ τους περισσότερο ἀπ᾽ ὅσο θέλει νὰ πετύχη τοὺς δικοὺς του σκοπούς; Ποιὸς θὰ ταπεινωθῆ, θὰ θυσιαστῆ, γιὰ νὰ ζήσουν οἱ ἂλλοι; Ποιὸς μπορεῖ νὰ ἀπαλλάξη τὰ παιδιὰ ἀπὸ τὴν ἀνασφάλεια ποὺ τὰ βασανίζει, ἀπὸ τὴν ναυτία ποὺ τὰ ζαλίζει, ἀπὸ τὴν ἒλλειψη ἐμπιστοσύνης ποὺ τοὺς δημιούργησαν αὐτὰ ποὺ βλέπουν, ἀκοῦν καὶ αἰσθάνονται γύρω τους; Ποιὸς θὰ κάμη κατοικήσιμο τὸ σύμπαν καὶ ἀγαπητὴ γιὰ τὰ παιδιὰ τὴ ζωή;
Ποιὸς μπορεῖ νὰ βοηθήση τὰ παιδιὰ σήμερα νὰ ἰσορροπήσουν, νὰ βροῦν τὸν δρόμο τους, νὰ χαροῦν τὴν ζωὴ τους; Ποιὸς θὰ τὰ πείση, μὲ τὴ ζωὴ του, ὅτι εἶναι « μείζων ὁ ἐν ἡμῖν ἢ ὁ ἐν τῷ κόσμῳ»;  Ποιὸς θὰ τὰ κάμη  νὰ νοιώσουν ὅτι «ἡ χαρὰ ἡ ἐν τῷ Θεῷ» εἶναι «ἰσχυροτέρα τῆς παρούσης ζωῆς» (Ἀββᾶς ᾽Ισαακ); Καὶ ὅτι «ἁγνὸς ἐστιν ὁ ἒρωτι ἒρωτα διακρουσάμενος» (ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος).;
Ποιὸς μπορεῖ νὰ τοὺς μιλἠση καὶ νὰ τοὺς προσφέρη «τὴν στοργὴ τὴν πάντα πόθον νικώσαν»;
Ποιὸς μπορεῖ νᾶ βοηθήση τὰ παιδιὰ νὰ μείνουν «ἀγράμματα», σὰν τὸν Μακρυγιὰννη, νὰ μάθουν, νὰ πάρουν τὴ χάρι τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ τότε νὰ γίνουν,  οἱ ἀγράμματοι, οἱ καλύτεροι πεζογράφοι μας;
Ποιὸς μπορεῖ νὰ μᾶς κρατήση στὸ ὕψος, στὸ ἦθος, στὴν ἐλευθερία τῆς «ἀγραμματοσύνης» τοῦ «καθυστερημένου» λαοῦ, ποὺ βλάστησε ἀπὸ τὸ χῶμα του τὰ δημοτικὰ τραγούδια, τὶς παροιμίες, τοῦς σκοπούς τὰ ἢθη καὶ τὰ ἒθιμα τῶν ἀρματωλῶν καὶ κλεφτῶν;
Ὅλοι αὐτοὶ οἱ ἥρωες καὶ οἱ Ἁγιοι μας ἒζησαν μέσα στὸν χῶρο καὶ τὴ χάρι τῆς Ἑκκλησίας· γι αύτὸ , ἀγράμματοι ὂντες, πολλοὺς σοφίζουσι.
Μὲσα στὸ κλίμα τὸ εὒκρατο τῆς Ἐκκλησίας ὁ ἂνθρωπος ἀποκτᾶ ἂλλη ἀντοχὴ καὶ μἐγεθος. Σὰν τὴν ρίζα ποὺ σπᾶ τὸν βράχο. Σὰν τὸν σπόρο ποὺ πετᾶ νέο βλαστάρι, ὁ ἂνθρωπος, θείᾳ χάριτι, ξεπερνᾶ τὸ φράγμα τοῦ φθαρτοῦ καὶ κτιστοῦ. Καὶ προχωρεῖ.

[Iaspis]

http://www.sinevohia.gr/forum/viewtopic.php?pid=18595#p18595

[Ιωάννα]

Ἄλλοτε διαβάζαμε τὰ μαθήματά μας, κάναμε τὴν προσευχή μας
καὶ λέγαμε πὼς δυὸ καὶ δυὸ κάνουν τέσσερα.
Τώρα, δυὸ λουλούδια καὶ δυὸ ἀχτίνες δὲν κάνουν τέσσερα -κάνουν τὴν ψυχή μας.
Κ\' ἕνα τριαντάφυλλο καὶ μιὰ πεταλούδα δὲν κάνουν δυό - κάνουν ἕνα Θεό.
Κ\' ἕνας Θεὸς κάνει ὅλα.
Λοιπόν, ἡ ψυχή μας μαζὶ μὲ τὴν ψυχὴ τοῦ Θεοῦ πόσα κάνει; Ὁ δάσκαλος δὲν ξέρει.
Ἐμεῖς τὸ ξέρουμε πὼς κάνει: ἕνα.
Τὸ διαβάσαμε σήμερα στὸ ἀνοιχτὸ βιβλίο τοῦ ἤλιου, σήμερα ποὺ ξεχάσαμε ὅλα τὰ βιβλία.

(Γιάννης Ρίτσος, Ὄνειρο καλοκαιρινοῦ μεσημεριοῦ)

[Σωτήριος]

Καλή σας ημέρα το σαββατοκύριακου δεν εμφανίστηκα στην Ευωχία, ίσως ελάχιστα, ήμουν στην Φλώρινα, στο μνημόσυνο του μακαριστού γέροντα, Αυγουστίνου Καντιώτη, τούτη μου η είδηση έχει να κάνει με ένα  βήμα μου προκειμένου να με γνωρίσετε καλλίτερα. όμορφο το θέμα, όμως με πολλές αναφορές και με πολλές θέσεις ώστε η όποια μας οπτική γωνία να έχει και την δική μας μεν γνώμη, όμως το πόσο ασφαλή είναι το βλέπουμε σήμερα, από τους καρπούς της, οπωσδήποτε υπάρχουν πολλές θέσεις και αντιπαραθέσεις, σκοπιμότητες και κατευθυνόμενες χειραγωγίες, διάλεξα τον λόγο του πατρός Παϊσίου, όχι για να προκαταλάβω αλλά συμβάλλοντες αν και ξεκινήσει εδώ ή και από εδώ, ένας καινούργιος διάλογος, που οι τόση ανάγκη για προσέγγιση είναι και απαραίτητη  σήμερα, που όλα στον βωμό δήθεν στην προ των πυλών χρεοκοπίας, που προπαγανδίζεται και προτάσσεται και που είναι  δικαιολογίες, ώστε τα μέτρα  τα αντιλαϊκά να γίνονται απαραίτητα.

Γέροντας Παΐσιος
Από το βιβλίο "ΜΕ ΠΟΝΟ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΑΝΘΡΩΠΟ"
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Α'

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ \"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ\"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1999

Η ελληνική γλώσσα

- Γέροντα, γιατί κατήργησαν τους τόνους από την γραμματική;

 

- Τώρα, όπως οι άνθρωποι δεν σηκώνουν τίποτε και τα πετούν όλα, έτσι και τα γράμματα δεν σηκώνουν τίποτε, ούτε οξείες ούτε περισπωμένες! Και όπως όλοι τρέχουν, δεν βάζουν ούτε τελεία!

 

Βλέπω μια γλώσσα που γράφουν μερικοί! Διάβαζα σε μία μετάφραση της Καινής Διαθήκης: «Από την Αίγυπτο κάλεσα τον γιο μου». Δεν ταιριάζει, βρε παιδί! Δεν ξεχωρίζει το ιερό από το ανίερο! Γράφουν έτσι, δήθεν για να είναι όλα ίδια, να υπάρχη ομοιομορφία στην γλώσσα. Ποιος, ακόμη και από το πιο τελευταίο χωριό, δεν θα καταλάβαινε, αν έγραφε «τον υιόν μου»; Άκουσα μια φορά στο Άγιον Όρος σε μια ανάγνωση: «Το ψωμί και το κρασί που κάνουν την Μεταλαβιά». Δεν ταιριάζει· πως να το κάνουμε; Ποιος δεν ξέρει τι θα πη «άρτος» και «οίνος»;

- Λένε, Γέροντα, ότι θα αντικαταστήσουν το ελληνικό αλφάβητο με το λατινικό.

 

- Άσ' τα, δεν θα σταθούν αυτά· δεν θα σταθούν. Ευτυχώς που ο Θεός και από το στραβό και από το κακό βγάζει καλό, αλλιώς θα ήμασταν χαμένοι. Δεν χάθηκε η Παράδοση, η γλώσσα τότε που τα είχαν όλα σε χειρόγραφα και δεν υπήρχαν ούτε φωτοτυπικά ούτε τίποτε και θα χαθή τώρα που βγήκαν τόσα μέσα; Όχι, δεν πρόκειται να χαθή, ό,τι και να κάνουν οι άνθρωποι. Βλέπετε και οι Ρώσοι πρόσφυγες πως κράτησαν τα έθιμά τους! Αυτό που τους βοήθησε ήταν που ήξεραν την ποντιακή γλώσσα. Κράτησαν έτσι την Παράδοση μέσα τους. Αλλά, παρ' όλο που τους δόθηκε λίγη ελευθερία, έφυγαν από την Ρωσία, για να βρουν ελευθερία, γιατί και πάλι ήταν σαν ένα πουλάκι που το έβγαλαν από το κλουβί και το άφησαν μέσα στο δωμάτιο ελεύθερο. Δεν θα στενοχωριόταν και εκεί; Φαντασθήτε πως ήταν πριν οι καημένοι!

 

Είναι και μερικοί που πάνε να κάνουν μια νέα γλώσσα. Η ελληνική όμως γλώσσα έχει «γλώσσα» από τις πύρινες Γλώσσες της Πεντηκοστής! Το δόγμα της πίστεώς μας καμμιά γλώσσα δεν μπορεί να το αποδώση. Γι' αυτό οικονόμησε ο Θεός και η Παλαιά Διαθήκη μεταφράσθηκε από τους Εβδομήκοντα στην ελληνική γλώσσα και το Ευαγγέλιο γράφτηκε στην ελληνική γλώσσα. Αν δεν ξέρη Αρχαία Ελληνικά κανείς και ασχολήται με το δόγμα, μπορεί να πλανηθή. Και εμείς καταργήσαμε τα Αρχαία από τα σχολεία! Μετά από λίγο θα έρχωνται Γερμανοί να διδάσκουν Αρχαία στα δικά μας Πανεπιστήμια. Τότε θα καταλάβουν οι δικοί μας την αξία που έχουν τα Αρχαία Ελληνικά, αφού πρώτα γίνουν ρεζίλι, και θα πουν: «Για δες η Εκκλησία που κρατούσε τα Αρχαία»!

 

Πάνε να εξαφανίσουν ένα ορθόδοξο έθνος. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Ένα ορθόδοξο έθνος σήμερα είναι μεγάλη υπόθεση! Παλιά είχαμε την φιλοσοφία. Η Αγία Αικατερίνη με βάση την φιλοσοφία αποστόμωσε τους φιλοσόφους. Οι φιλόσοφοι ετοίμασαν τον δρόμο για τον Χριστιανισμό. Το Ευαγγέλιο γράφτηκε στα ελληνικά και διαδόθηκε στον κόσμο. Μετά οι Έλληνες προχώρησαν να φωτίσουν και τους Σλαύους. Σε μερικούς δεν συμφέρει να υπάρχη η Ελλάδα. «Μας κάνει κακό, λένε. Πρέπει να την εξαφανίσουμε».

 

 

Τα προβλήματα της παιδείας

 

- Γέροντα, συχνά λέτε ότι πάνε τα πάντα να διαλύσουν. Εννοείτε και την παιδεία;

 

- Ναι, δεν βλέπετε τι γίνεται; Σχολεία είναι αυτά; Γλώσσα είναι αυτή που διδάσκουν σήμερα στα παιδιά; Ποια είναι η ιστορία μας; Αλλά και στην Θεολογία τι γίνεται; Έχει ένας άθεος πτυχίο της Θεολογίας και τον αφήνουν να διδάσκη θρησκευτικά. Δεν εξετάζουν όμως· θρησκευτικά διδάσκει ή αθεΐα; «Δεν μπορούμε, λένε, να τον βγάλουμε». Αν ένας φιλόλογος πάη να διδάξη μαθηματικά, θα τον αφήσουν;

 

Άλλος είναι θεολόγος και δεν αφήνει τους ανθρώπους να κοινωνούν, για να μην κολλήσουν έιτζ! Είναι από αυτούς που τους έστειλε στην Θεολογική Σχολή το κομπιούτερ! Αυτή δεν είναι η γνώση του Θεού. Παλιά λέγανε: «Έμαθε τα ιερά γράμματα το παιδί», γιατί ήταν ιερά τα γράμματα. Βλέπεις καθηγητή Θεολογίας να μην πιστεύη, να βρίζη μπροστά στους φοιτητές τους Προφήτες, και να μην τον βγάζουν. Μα τι θέλεις, καλέ μου άνθρωπε, στην Θεολογική Σχολή; Εσύ, τι θεολόγους θα βγάλης;

 

Πόσο έχουν επιδράσει οι Προτεστάντες, οι Καθολικοί! Το άθεο πνεύμα πόσο μπήκε στον Καθολικισμό! Οι Καθολικοί πάνε σιγά-σιγά να κουτσουρέψουν τους Αγίους. «Η Αγία Αικατερίνη, λένε, δεν ήταν μεγάλη Αγία· ένας μικρός βασιλίσκος ήταν ο πατέρας της. Ο Άγιος Νικόλαος ήταν μικρός Άγιος. Ο Άγιος Γεώργιος μύθος. Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ δεν υπήρχε· ήταν μια παρουσία του Θεού. Το ίδιο και ο Αρχάγγελος Γαβριήλ». Μετά θα πουν: «Ο Χριστός δεν είναι Θεός· ήταν μόνον ένας δάσκαλος μεγάλος». Μετά θα προχωρήσουν και άλλο: «Ο Θεός είναι μια δύναμη». Και μετά θα πουν: «Ο Θεός είναι η φύση»! Ενώ υπάρχουν γεγονότα χειροπιαστά. Προφήτες, προφητείες, τόσο ζωντανά θαύματα, φθάνουν και μερικοί δικοί μας στο σημείο να πιστεύουν τέτοιες χαζομάρες.

 

Ήρθε και σ' εμένα κάποιος να πάρη ευλογία, για να πάη στην Ιταλία να σπουδάση Λειτουργική και να κάνη διατριβή. «Είσαι στα καλά σου; του είπα. Θέλεις να πας στους Ιησουΐτες να κάνης την διατριβή σου και ήρθες να σου δώσω και ευλογία; Αυτοί δεν ξέρουν τι τους γίνεται! Εκεί διδάσκουν Ουνίτες, Ιησουΐτες, δεν ξέρω τι!» Θέλει προσοχή από όλες τις απόψεις. Γιατί έτσι κάνουν· πάνε, σπουδάζουν στην Αγγλία, Γαλλία κ.λπ., πιάνουν τα ευρωπαϊκά μικρόβια και κάνουν μετά διατριβή. Μελετούν λ.χ. τους Έλληνες Πατέρες σε μετάφραση που έκαναν οι ξένοι στην γλώσσα τους. Εκείνοι, είτε επειδή δεν μπορούσαν να αποδώσουν τα νοήματα σωστά είτε από πονηριά, πρόσθεσαν και τα δικά τους τα λανθασμένα. Οι δικοί μας πάλι, οι Ορθόδοξοι, που μάθανε τις ξένες γλώσσες, παίρνουν από 'κει τα ξένα μικρόβια και τα μεταφέρουν εδώ και μετά τα διδάσκουν κιόλας. Φυσικά, όταν προσέξη κανείς, εύκολα ξεχωρίζει το χρυσό από το κεχριμπάρι.

 

- Γέροντα, μερικά παιδιά που είναι κοντά στην Εκκλησία, όταν βγουν για σπουδές στο εξωτερικό, επειδή δεν περνάνε εδώ στο Πανεπιστήμιο, χάνουν την πίστη τους και παραστρατούν.

 

- Θα πω σε κανέναν από αυτούς που γνωρίζω, να κάνουν ακόμα κανα-δυο Πανεπιστήμια εδώ στην Ελλάδα, για να μην βγαίνουν τα παιδιά έξω. Να σπουδάζουν εδώ, γιατί και τα παιδιά χάνονται και οι γονείς ξοδεύονται και τόσο συνάλλαγμα βγαίνει έξω.

 

Πάντα λέω στα παιδιά που πάνε έξω για σπουδές: «Να πάτε, αφού το θέλετε, αλλά να προσέξετε να μη χάσετε την πίστη σας· να πάρετε μόνον τις γνώσεις τους. Και προπαντός μην ξεχάσετε να γυρίσετε πίσω στην Πατρίδα. Η Ελλάδα σας περιμένει. Έχετε χρέος να την βοηθήσετε. Να είστε κοντά στους Έλληνες, για να μην αναγκάζωνται οι καημένοι να τρέχουν στο εξωτερικό, για να βρουν έναν γιατρό ή έναν ειδικό για μια επιστήμη. Πολύ προσέξτε να μην ψυχρανθή η καρδιά σας. Οι Ευρωπαίοι είναι ψυχροί. Η Αμερική πάλι είναι μόνο για να πλουτίζη κανείς υλικά και να χρεωκοπή πνευματικά».

 

- Και οι απεργίες, Γέροντα, τι κακό κάνουν! Ολόκληρο μήνα χωρίς μάθημα τα παιδιά, να γυρίζουν στους δρόμους!

 

- Εγώ λέω στους δασκάλους ποτέ να μην κάνουν απεργία, εκτός αν πάνε να καταργήσουν λ.χ. τα θρησκευτικά, την προσευχή ή να κατεβάσουν τον σταυρό από την σημαία κ.λπ. Τότε πρέπει να διαμαρτυρηθούν. Αλλιώς τι φταίνε τα παιδιά να χάνουν μαθήματα;

 

- Δηλαδή, Γέροντα, έτσι που έχει διαμορφωθή η παιδεία θα κάνη πολύ κακό.

 

- Τώρα θα σακατευτούν πολλά παιδιά, αλλά και ο Καλός Θεός θα κρίνη ανάλογα. Θα εξετάση σε τι κατάσταση θα ήταν, αν δεν τα επηρέαζαν και δεν τους έκαναν κακό. Όμως και εμείς χρειάζεται να κάνουμε πολλή προσευχή για τα καημένα τα παιδιά, ώστε να επέμβη ο Θεός να τα βοηθήση και να μη σακατευτούν, αλλά να είναι υγιέστατα πνευματικά και να αποκτήσουν αρετές.

 

 

Απομακρύνουν τα παιδιά από την Εκκλησία

 

Μικρό παιδάκι, πόσο με βοηθούσε που πήγαινα στην Εκκλησία! Είχαμε καλό δάσκαλο στο Δημοτικό και μας βοηθούσε και αυτός. Μας μάθαινε εθνικά άσματα και εκκλησιαστικούς ύμνους. Στην Εκκλησία τις Κυριακές ψάλλαμε την Δοξολογία, «Ταις πρεσβείαις....», «Άγιος ο Θεός», το Χερουβικό.

 

- Και τα κοριτσάκια ψάλλανε;

 

- Ναι, όλα μαζί τα παιδιά. Παλιά, η Εκκλησία ήταν δίπλα στο σχολείο και παίζαμε γύρω από την Εκκλησία, στην αυλή της. Μας πήγαιναν στην Εκκλησία οι δάσκαλοι στις γιορτές, και ας χάναμε κανένα μάθημα. Προτιμούσε ο δάσκαλος να χάση μια ώρα, για να λειτουργηθούν τα παιδιά. Έτσι τα παιδιά διδάσκονταν, αγιάζονταν, γίνονταν αρνάκια. Είχαμε και έναν δάσκαλο Εβραίο, αλλά θρησκευτικά δεν μας δίδασκε· ερχόταν μια δασκάλα και μας έκανε θρησκευτικά. Παρ' όλο όμως που ήταν Εβραίος, μας πήγαινε μέχρι την Εκκλησία. Και στην Εκκλησία όλα τα παιδιά στεκόμασταν όρθια, ήσυχα.

 

Και βλέπω σήμερα που απομακρύνουν τα παιδιά από την Εκκλησία, πως έχουν αγριέψει! Ενώ στην Εκκλησία το παιδάκι θα ηρεμήση, θα γίνη καλό παιδί, γιατί δέχεται την ευλογία του Θεού, αγιάζεται. Δεν τα αφήνουν να πηγαίνουν στην Εκκλησία, για να μην επηρεασθούν από τα πνευματικά! Από τις άλλες ανοησίες όχι μόνον δεν τα απομακρύνουν, αλλά τους τις διδάσκουν κιόλας! Μα δεν καταλαβαίνουν ότι τα παιδάκια, αν επηρεασθούν, ας υποθέσουμε, από την Εκκλησία, από την θρησκεία, στο κάτω-κάτω δεν θα κάνουν αταξίες, θα είναι φρόνιμα, θα έχουν επιμέλεια στα μαθήματά τους, δεν θα είναι ζαλισμένα όπως τώρα. Μέχρι να μεγαλώσουν, και στα θέματα τα εθνικά θα είναι σωστά τοποθετημένα, δεν θα μπλέξουν με παρέες, με ναρκωτικά, να αχρηστευθούν. Όλα αυτά δεν θα είναι μια προϋπόθεση να γίνουν καλοί άνθρωποι; Αυτό τουλάχιστον δεν το αναγνωρίζουν; Δεν το σέβονται;

 

Αλλά σκοπός τους τώρα είναι να απομακρύνουν τα παιδιά από την Εκκλησία. Τα δηλητηριάζουν, τα μολύνουν με διάφορες θεωρίες, κλονίζουν την πίστη τους. Τα εμποδίζουν από το καλό, για να τα αχρηστέψουν. Τα καταστρέφουν από μικρά. Και τα παιδάκια, φυσικά, από αρνάκια γίνονται κατσικάκια. Αρχίζουν μετά να χτυπούν άσχημα και τους γονείς τους και τους δασκάλους και αυτούς που τα κυβερνούν. Τα κάνουν όλα άνω-κάτω· συλλαλητήρια, καταλήψεις, αποχή από τα μαθήματα. Και τελικά, όταν φθάνουν να ξεκοιλιάσουν αυτούς που τα κυβερνούν, τότε θα βάλουν και αυτοί μυαλό.

 

 

Φορτώνουν τα παιδιά με πολλά...

 

Βλέπω παιδιά που έχουν τελειώσει όχι μόνο Λύκειο αλλά και Πανεπιστήμιο να γράφουν κάτι γράμματα, να κάνουν κάτι λάθη... Εμείς του Δημοτικού ήμασταν και τέτοια λάθη δεν κάναμε. Και αν είναι φοιτητές της Φιλολογίας ή της Νομικής, κάτι γίνεται. Αν είναι άλλης Σχολής, δεν ξέρουν να γράφουν. Ενώ το Σχολαρχείο παλιά ήταν...

 

- Σαν Πανεπιστήμιο, Γέροντα!

 

- Εδώ βλέπεις και στο Δημοτικό πόσα μάθαιναν τότε τα παιδιά, πόσο μάλλον στο Σχολαρχείο! Σήμερα τα φορτώνουν ένα σωρό και τα μπερδεύουν. Τα μπουχτίζουν στα γράμματα χωρίς πνευματικό αντιστάθμισμα. Στα σχολεία τα παιδιά πρέπει πρώτα να μαθαίνουν τον φόβο του Θεού. Μικρά παιδιά να πάνε να μάθουν αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά – ενώ Αρχαία να μη μάθουν – μουσική, το ένα, το άλλο... Τι να πρωτομάθουν; Όλο γράμματα και αριθμούς και εκείνα που είναι να μάθουν για την Πατρίδα τους κ.λπ., δεν τα μαθαίνουν. Ούτε πατριωτικά τραγούδια ούτε τίποτε.

 

Πιάσε ένα από τα σημερινά παιδιά τώρα και ρώτησέ το: «Σε ποιο νομό είναι το χωριό σου; Πόσο πληθυσμό έχει;» Δεν ξέρει να σου πη. Σου λέει: «Θα πάω στο Πρακτορείο, θα πάρω το λεωφορείο και θα με πάη στο χωριό. Αφού ξέρει ο εισπράκτορας, θα του πω ότι θέλω να πάω στο τάδε χωριό, θα πληρώσω και θα με πάη». Εμείς στο Δημοτικό ξέραμε όλον τον κόσμο απ' έξω. Γιατί έπρεπε να ξέρης απ' έξω τις πόλεις όλων των κρατών από πεντακόσιες χιλιάδες κατοίκους και άνω. Μετά έπρεπε να ξέρης τα μεγαλύτερα ποτάμια στο φάρδος και στο μάκρος και τα αμέσως μικρότερα, τα μεγαλύτερα βουνά κ.λπ. – πόσο μάλλον της Ελλάδος! Το έχω δει και σε μεγάλους όχι μόνον σε μικρά παιδιά· φοιτητής να μην ξέρη πόσους κατοίκους έχει η πόλη στην οποία σπουδάζει! Ρώτησα έναν ποιο είναι το μεγαλύτερο βουνό της Ελλάδος, και δεν ήξερε. Ποιος είναι το μεγαλύτερο ποτάμι, τίποτε. Το πιο μικρό, ούτε αυτό. Φοιτητής και να μην ξέρη τίποτε για την Πατρίδα του! Θα 'ρθούν μετά οι ... «φίλοι» μας, οι γείτονες, και θα του πουν: «Αυτή δεν είναι πατρίδα σου· είναι πατρίδα δική μας», και θα τους απαντήση: «Καλά λέτε, έτσι είναι»! Καταλάβατε; Εκεί πάμε! Αν ρωτήσης όμως τα σημερινά παιδιά για το ποδόσφαιρο ή για την τηλεόραση, τα ξέρουν όλα και όλους απ' έξω.

 

Και βλέπεις, ήρθαν παιδιά από την Αλβανία και ήξεραν γράμματα. «Που τα μάθατε τα γράμματα;» ρωτάς τους Βορειοηπειρώτες. «Στις φυλακές», σου λένε. Εκείνα τις φυλακές τις έκαναν σχολεία. Τα δικά μας τα παιδιά τα σχολεία τα έκαναν φυλακές· κλείστηκαν μόνα τους μέσα με τις καταλήψεις... Τα παιδιά σήμερα, ιδίως στην εφηβική ηλικία, είναι ζαλισμένα· πιο πολύ στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Στο Πανεπιστήμιο είναι πιο ώριμα. Εκεί άλλωστε, όποτε θέλουν πηγαίνουν.

 

Και αντί να λάβουν ορισμένα μέτρα για την παιδεία, κάνουν χειρότερα. Και όλα, βλέπω, τα πνευματικά πως τα αλλοιώνουν. Άκου τώρα προσευχή[iii] σε αναγνωστικό του Δημοτικού Σχολείου: «Παναγιά μου, το μωρό σου είναι το πιο όμορφο του κόσμου»! Βρε, τι πάθαμε! Παλιά τι μάθαιναν τα παιδιά στο σχολείο και τώρα τι μαθαίνουν! «Γιδούλα τετραπέρατη, κατσικοστριφτοκέρατη, μάσε τα διαβολάκια σου... να κάνουν κατσικόγαλο, να φάνε τα εγγονάκια σου, τα τρελλοδιαβολάκια σου»[iv]. Άντε τώρα να μαθαίνουν τέτοια πράγματα μικρά παιδιά! Αλλά το κάνουν για να προβάλουν τον διάβολο, οπότε από την άλλη οι Σατανιστές κάνουν την δουλειά τους. Ο Θεός να βάλη το χέρι Του, γιατί τώρα δεν βοηθιούνται να αλλοιώνωνται τα παιδιά, με την καλή έννοια, αλλά να δαιμονίζωνται.

Και με τις γνώσεις που παίρνουν, δεν μαθαίνουν να δουλεύουν καθόλου το μυαλό, γι' αυτό δεν παίρνει στροφές. Αλλά μυαλό που δεν παίρνει στροφές έχει αντάρα μέσα. Αυτοί που έκαναν εφευρέσεις, δούλευαν το μυαλό τους. Βρίσκονταν σε μια ανάγκη, σκέφτονταν πως θα την ξεπεράσουν. Σήμερα οι περισσότεροι κοιτάζουν τι γράφουν τα βιβλία, τι γράφουν οι σημειώσεις. Σ' αυτά παραμένουν· τίποτε παραπάνω και όλο νούμερα και αριθμούς έχουν· αυτή η βίδα στο νούμερο 1, η άλλη στο νούμερο 2, και αν τύχη να πάθη τίποτε καμμιά βίδα και δεν δουλεύη το μηχάνημα, αμέσως: «Να φωνάξουμε τον μηχανικό». Δεν τους κόβει να πάρουν μια λίμα, να ανοίξουν λίγο την τρύπα, για να χωρέση η βίδα, ή να πάρουν λίγο πλαστικό, να τυλίξουν την βίδα, για να σφίξη, αλλά αμέσως: «Να φωνάξουμε τον μηχανικό», λένε. Τι να πω; Και οι τηλεοράσεις και τα άλλα μέσα έχουν αποβλακώσει σήμερα τον άνθρωπο. Και έξυπνοι άνθρωποι γίνονται τελικά κασσέττες. Θέλω να τονίσω δηλαδή πως ο άνθρωπος πρέπει να δουλεύη το μυαλό. Όλη η βάση εκεί είναι. Γιατί, αν δεν δουλεύη το μυαλό, μαθαίνει, ας υποθέσουμε, τώρα αυτό θα μπερδευθή ύστερα στο άλλο. Γι' αυτό σκοπός είναι να γεννάη το μυαλό του, να βρίσκη λύσεις. Αν δεν γεννάη, τότε είναι υπανάπτυκτο.

 

 

Το έργο του δασκάλου είναι ιερό

 

- Γέροντα, μερικές φορές οι δυσκολίες των εκπαιδευτικών στο σχολείο προέρχονται πιο πολύ από τους συναδέλφους;

 

- Θέλει πολλή διάκριση και φωτισμό στην εποχή μας, για να κινηθή σωστά ο καθένας ανάμεσα στους συναδέλφους του. Για την κάθε περίπτωση χρειάζεται πολλή σύνεση και θείος φωτισμός. Ακόμη και να μη δείχνη μερικές φορές ότι πιστεύει. Να κινήται αθόρυβα και πιο πολύ να τους μιλάη με την σωστή ορθόδοξη ζωή του.Έτσι θα βοηθήση, χωρίς να ερεθίση. Ιδίως στην εκπαίδευση μερικά πράγματα είναι σαν ένας όγκος, που άλλοτε είναι καλοήθης και άλλοτε κακοήθης. Αν πάρουμε μια θέση με μια λογική, θα κάνουμε πολύ κακό αντί για καλό. Αν γίνη επέμβαση και ο όγκος είναι κακοήθης, θα κάνη μετάσταση. Θέλει λίγη καυτηρίαση προσεκτικά.

 

- Πάντως, Γέροντα, και οι εκπαιδευτικοί που θέλουν να κάνουν δουλειά δυσκολεύονται, γιατί είναι δεσμευμένοι.

 

- Άμα θέλη κανείς, μπορεί να βρη τρόπο να κάνη δουλειά. Μπόρεσαν και βρήκαν τρόπο στα άθεα καθεστώτα και δεν μπορούν να βρουν εδώ; Στην Βουλγαρία πήγε κάποιος από 'δώ και μοίρασε σταυρουδάκια στα παιδιά ενός σχολείου. Ένας όμως του κόμματος που στεκόταν εκεί κοντά τον είδε. Η δασκάλα, μόλις τον αντιλήφθηκε, πήγε και πήρε τα σταυρουδάκια από τα χέρια των παιδιών και τα μάλωσε που τα πήραν. Αλλά όταν έφυγε εκείνος ο άθεος, η δασκάλα τα μοίρασε μόνη της στα παιδάκια. Είδες πως η δασκάλα ήταν εντάξει και με τον νόμο και με τον Θεό; Βλέπεις και οι δάσκαλοι στην Μικρά Ασία, μέσα σ' εκείνα τα δύσκολα χρόνια, πόσα πρόσφεραν! Γιατί δούλευαν με την καρδιά τους. Πονούσαν, είχαν ευλάβεια, θυσιάζονταν. Να, και ο Άγιος Αρσένιος[v] ο Καππαδόκης πόσο σοφά φερόταν στα Φάρασα! Είχε ετοιμάσει αίθουσα για σχολείο και αντί για θρανία είχε βάλει δέρματα από κατσίκες ή από πρόβατα με το τρίχωμά τους. Πάνω σ' αυτά γονατισμένα τα παιδιά παρακολουθούσαν τα μαθήματα. Με αυτόν τον σοφό τρόπο δεν ερέθιζε τους Τούρκους, ακόμη και όταν τύχαινε να τα δουν, γιατί νόμιζαν ότι προσεύχονταν. Όταν πάλι ο Άγιος Αρσένιος ήθελε να βγάλη εκδρομή τα παιδιά, τα πήγαινε σε ένα δικό του χωράφι που ήταν σαν κήπος, δήθεν για να κάνουν δουλειά, και τους έλεγε: «Αν τυχόν δήτε Τούρκο, να κάνετε κανένα κουτσοδούλι. Κόψτε κανένα κλαρί, για να νομίζη ότι καθαρίζετε τον κήπο». Και έτσι έκαναν τα καημένα. Γιατί, αν καταλάβαιναν οι Τούρκοι ότι τα πήγε εκδρομή, θα είχε ιστορίες. Κρυφό σχολειό βλέπεις! Όταν έφευγε ο Τούρκος, έπαιζαν πάλι τα παιδιά. Και το καλοκαίρι, στις διακοπές, τα συγκέντρωνε πάλι τα παιδιά με τον ίδιο τρόπο, για να τα βοηθάη, για να μην ξεκόβωνται και ξεχνούν όσα τους δίδασκε.

- Γέροντα, γιατί ο Άγιος Αρσένιος έγραφε τα μαθήματα στα τουρκικά με ελληνικά γράμματα;

 

- Για να ξέρουν και τουρκικά τα παιδιά, ώστε να μπορούν να τα βγάλουν πέρα. Και αν τυχόν τον έπιαναν οι Τούρκοι που μάθαινε γράμματα στα παιδιά, και να έβλεπαν ελληνικά γράμματα, άκουγαν ότι τα διάβαζε τουρκικά και δεν εξαγριώνονταν. Οπότε τα παιδιά μάθαιναν και τα τουρκικά, αλλά και οι Τούρκοι δεν ερεθίζονταν. Όλα όσα ζούσε ο Άγιος[vi], την ακρίβεια της Ορθοδοξίας, την ευλάβεια, τα μετέδιδε στους μαθητές του.

Γι' αυτό λέω, άμα θέλη κανείς, μπορεί να κάνη δουλειά στα παιδιά, όπου και αν βρεθή. Έπεσε στα χέρια μου ένα ωραίο βιβλίο που έγραψε μια δασκάλα για την Βόρειο Ήπειρο. Αυτή για πεντακόσιους άνδρες κάνει. Πως μιλούσε στους ξεναγούς! Σβούρα τους έφερνε. Μπράβο της!

 

Είναι μεγάλη υπόθεση ο σωστός δάσκαλος, ιδίως στις μέρες μας! Τα παιδιά είναι άγραφες κασσέττες· ή θα γεμίσουν βρώμικα τραγούδια ή βυζαντινή μουσική. Το έργο του δασκάλου είναι ιερό. Έχει μεγάλη ευθύνη και, αν προσέξη, μπορεί να πάρη μεγάλο μισθό από τον Θεό. Να φροντίζη να διδάσκη στα παιδιά τον φόβο του Θεού. Πρέπει να βρουν τρόπο οι εκπαιδευτικοί να περνάνε κάποια μηνύματα στα παιδιά για τον Θεό και για την Πατρίδα. Ας σπείρουν αυτοί τον σπόρο, και ας μην τον δουν να βλαστάνη. Τίποτε δεν πάει χαμένο· κάποια στιγμή θα πιάση τόπο.

 

Και πάντα με το καλό, με επιείκεια, με αγάπη να φέρωνται στα παιδιά. Να προσπαθούν να ξυπνάνε το φιλότιμό τους. Το παιδί θέλει αγάπη, ζεστασιά. Πολλά παιδιά την στερούνται τελείως στο σπίτι. Αν οι δάσκαλοι αγαπήσουν τα παιδιά, θα τους αγαπήσουν και εκείνα, και τότε θα κάνουν πιο εύκολα το έργο τους. Εμάς ο δάσκαλος με την βέργα μας χτυπούσε, όταν έβλεπε αταξία, αλλά αγαπούσε τα παιδιά και τα παιδιά τον αγαπούσαν. Δεν είχε δικά του παιδιά και τα αγαπούσε τα παιδιά πολύ.

 

Γι' αυτό λέω ότι καλοί είναι οι γονείς που γεννούν πολλά παιδιά και γίνονται πολύτεκνοι, αλλά καλύτεροι είναι οι σωστοί εκπαιδευτικοί που αναγεννούν του κόσμου τα παιδιά και γίνονται υπέρ-υπέρ-πολύτεκνοι! Δίνουν αναγεννημένους ανθρώπους στην κοινωνία, και έτσι γίνεται καλύτερη.

------------------------------------------------------------------------------------

Βλ. Ματθ. 2, 15.

[ii] Ιώβ 38, 14: «Η συ λαβών γην πηλόν έπλασας ζώον και λαλητόν αυτόν έθου επί γης;».

[iii] Ανθολόγιο για τα παιδιά του Δημοτικού, Ο.Ε.Δ.Β., μέρος Β', σ. 156.

[iv] Η γλώσσα μου, για τη Β' Δημοτικού, Ο.Ε.Δ.Β., μέρος Γ', σ. 11.

[v] Βλ. Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Ο Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης, Σουρωτή Θεσσαλονίκης 1991, σ. 36.

[vi] Βλ. ό.π. σ. 41.:flowers:

[Ιωάννα]

Πόσο ἀπλᾶ καὶ ὠραῖα τὰ λέει ὁ γέροντας!

Μάριε, εἶναι εὔκολο νὰ ἀνοίξουμε μία νέα ἐνότητα;

[Ιωάννα]

[align=center]Παιδεία, Άνθρωπος, Δημοκρατία[/align]
[align=center]Του Γιώργου Παύλου*[/align]


"Παιδεία είναι το ξύπνημα στην περιοχή της άπειρης και ανυποχώρητης νοσταλγίας του είναι και του όλου των όντων των εφήμερων και ανύπαρκτων. Παιδεία είναι να κατοικείς στα όρια του χώρου και του χρόνου αναμένοντας όλα τα χαμένα και ανύπαρκτα, αυτά για τα οποία κανείς λογικός και καθώς πρέπει άνθρωπος δεν νοιάζεται. Παιδεία σημαίνει να μπορείς να ακούς όλο το βουβό κλάμα του κόσμου του εφήμερου και του περιβάλλοντος, αφήνοντας στην άκρη την δική σου θλίψη ή χαρά. Παιδεία σημαίνει να θλίβεσαι για τον άλλο, τον κάθε άλλον, τον όλο Άλλον. Παιδεία σημαίνει να ζείς και να αγαπάς, να πεθαίνεις και να αγαπάς και, αν ξαναγεννηθείς, πάλι να αγαπάς. Παιδεία σημαίνει να τα θέλεις όλα, να τα παντρεύεσαι όλα, να πάσχεις για όλα και να μην τα λησμονάς."



Η Παιδεία σημαίνει δύο πράγματα και δύο αρχές, Γνώση και Ήθος. Το ένα, μάλιστα, ενισχύει το άλλο. Διότι η απόκτηση γνώσης σε βάθος απαιτεί κόπο, υπομονή, επιμονή και έρωτα της αλήθειας σε κάθε γνωσιακό επίπεδο ή κατεύθυνση. Δηλαδή, ήθος ανθρώπου ελεύθερου καθ' όλα και όχι στείρα δουλεία σε θρησκείες, ιδεολογίες και καταναλωτισμούς. Γνώση της φύσης, γνώση της τέχνης και του πολιτισμού, γνώση του ανθρώπου, γνώση του κόσμου.

Ο Αϊνστάιν έγραφε και έλεγε ότι στον ναό της επιστήμης έχουμε τις κολώνες και τα αναρριχητικά ή διακοσμητικά φυτά. Κολώνες είναι οι ιδιαίτερες εκείνες ανθρώπινες υπάρξεις του ναού της επιστήμης που εμφορούνται από έρωτα για την αλήθεια, την ομορφιά και την καλοσύνη. Αυτοί χτίζουν την νέα γνώση και ανοίγουν νέους δρόμους στην επιστήμη και στην τεχνολογία, όπως οι μεγάλοι δημιουργοί στην τέχνη όπως ο Μότσαρτ, οι μεγάλοι πολιτικοί άνδρες όπως ο Γκάντι, οι μεγάλοι ασκητές του πνεύματος, όπως χαρακτηριστικά μιλάει γι' αυτούς στα έργα του ο Καζαντζάκης και άλλοι συγγραφείς. Τα αναρριχητικά φυτά στον ναό της επιστήμης είναι άνθρωποι με δυνατή διάνοια που παράγουν κάποιο έργο ίσως σημαντικό, εκμεταλλευόμενοι τις κολώνες. Ο ίδιος ο Αϊνστάιν έγραφε στα αυτοβιογραφικά του σημειώματα ότι ποτέ δεν τον έθελξαν η εξουσία, το κέρδος και η ηδονή.

Σήμερα, η Ελλάδα αποδομείται ως οικονομία και ως κοινωνία. Υπεύθυνοι γι' αυτό είμαστε εμείς, οι μεταπράτες της γνώσης, της εξουσίας και της οικονομίας. Εμείς όλοι, επιστήμονες, πολιτικοί, καλλιτέχνες, επιχειρηματίες και κάθε μορφής ιερατείο που υποτάσσει τα πάντα στο στενά εννοούμενο ατομικό-ιδιωτικό όφελος, ερήμην του κοινού καλού και του κοινού οφέλους. Εμείς όλοι που δεν μπορούμε, δεν αντέχουμε και δεν θέλουμε να υπηρετήσουμε το όλον. Εμείς που έχουμε ξεχάσει να κατανοούμε και να ενδιαφερόμαστε για την ποιότητα σε κάθε επίπεδο, επιστημονικό, κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό, καλλιτεχνικό, πνευματικό.

Η Ελλάδα που γνωρίσαμε καθίσταται παρελθόν, αφού όλοι εμείς, από τους επώνυμους μέχρι τους ανώνυμους κάθε περιοχής, υποκαταστήσαμε την ποιότητα με την ποσότητα. Ενώ η παιδεία που θα έπρεπε να υπηρετούμε ως Έλληνες είναι η παιδεία του όλου ανθρώπου που τον καθιστά εραστή της πόλης και όχι της εξουσίας. Εραστή της μοναδικότητας κάθε ανθρώπου και όχι υποτελή σε κάθε μορφή αγελοποίησης φυλετικής, θρησκευτικής, κομματικής, πολυπολιτισμικής, ή ό,τι άλλο. Όπως επισημαίνει ο Μάρξ στα νεανικά του κείμενα, αληθινή παιδεία είναι αυτή που καθιστά τον άνθρωπο ικανό να αντιλαμβάνεται ως μέγιστο πλούτο του τον άλλο άνθρωπο, τον κάθε άλλον και τον όλο Άλλο, σύμφωνα και με τον δικό μας Κωστή Μοσκώφ.

Μικρό παιδί θυμάμαι τις γεύσεις στην ντομάτα, στο ροδάκινο, στο καρπούζι, οι οποίες σε έκαναν ποιητή και αισθαντικό άνθρωπο, σε εξανθρώπιζαν, σε ευαισθητοποιούσαν. Σήμερα, η τροφή έγινε ανόητη ποσότητα, που δεν τρέφει ούτε το σώμα ούτε την ψυχή. Θυμάμαι τον άθεο και διαρκώς επαναστάτη καθηγητή μου στην γεωμετρία, Γιάννη Ντάνη. Και μόνο όταν χάραζε ως θεός κύκλους και σχήματα στον πίνακα, σου ενέπνεε πρωτοφανή και μυστικό έρωτα για την γνώση, την ομορφιά και την επιστήμη. Ποια αμοιβή και ποια ηδονή μπορεί να αναμετρηθεί με τούτη την χαρά της μάθησης;

Το ίδιο αργότερα στο Πανεπιστήμιο, ο νεαρός καθηγητής μου Δημήτρης Χριστοδούλου, σήμερα κάτοχος βραβείου στα μαθηματικά, αντίστοιχου με το Νόμπελ. Αναγκάστηκαν οι συνάδελφοί του να τον διώξουν από την Ελλάδα, διότι δεν άντεχαν αυτός ο εικοσάχρονος να είναι από μόνος του ένα Princeton, ένα Caltec, μια Οξφόρδη, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ενώ ήταν θεωρητικός φυσικός, ταυτοχρόνως συνέδεε με μοναδικό τρόπο τη φυσική θεωρία με τους μεγάλους φιλοσόφους τόσο της αρχαίας Ελλάδας όσο και της νεώτερης Ευρώπης, γνωρίζοντας και τα λογικά και κοσμολογικά κείμενα του Παρμενίδη, του Ηρακλείτου, του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα και πολλών άλλων, που μας απήγγειλε στην αρχαία Ελληνική.

Ήθος και γνώση είναι τα συστατικά της Δημοκρατίας. Γλώσσα, Ιστορία, Φιλοσοφία, Τέχνη, Άθληση, Λογική, Φυσική, Μαθηματικά, είναι ο σκληρός πυρήνας της Παιδείας. Όταν πριν από μερικά χρόνια ζητήθηκε από την Γαλλική Κυβέρνηση να γίνει έρευνα σχετικά με το γιατί τα τελευταία χρόνια η Γαλλία δεν παράγει μεγάλους μαθηματικούς, ο Ρενέ Τόμ και άλλοι παγκοσμίου φήμης Γάλλοι μαθηματικοί εντόπισαν ως την κύρια αιτία, την μη επαρκή διδασκαλίας της γαλλικής γλώσσας.

Η Ελλάδα του σήμερα οδηγείται βήμα προς βήμα σε ένα πρωτόγνωρο και πολυ-επίπεδο χάος, φτωχαίνει και μεταλλάσσεται σε κάτι το τραγικά αστείο, διότι οι Έλληνες ομιλούν μηχανικά και ξύλινα ελληνικά των χιλίων το πολύ λέξεων. Η Δημοκρατία δεν μπορεί να υποστηριχθεί από ανθρώπους με επιφανειακή παιδεία. Η απλή εκπαίδευση χωρίς ουσιαστική εμβάθυνση στα βασικά γνωστικά πεδία των φυσικομαθηματικών ή των ανθρωπιστικών επιστημών αλλά και πραγματική βιωματική μύηση στις τέχνες και την άθληση, δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε υποβιβασμό του δημοκρατικού, κοινοτικού και κοινωνικού αισθήματος.

Η εργαλειακή εκπαίδευση μηχανοποιεί και «ρομποτοποιεί» τον άνθρωπο, φονεύοντας το πνεύμα του. Παράγει ανθρώπους ανίκανους να δημιουργούν για τους άλλους σε υλικό, κοινωνικό και πνευματικό επίπεδο. Παράγει νάνους ανθρώπους, ικανούς να κλέβουν χωρίς αιδώ το δημόσιο χρήμα, να ζουν πολυτελώς αυτοί και οι δικοί των, ερήμην των ανθρώπων που πεινούν, που ζουν εξαθλιωμένοι στο κοινωνικό περιθώριο και που χάνουν κάθε ανθρώπινη αξιοπρέπεια χάριν του απάνθρωπου και τερατόμορφου κερδοσκοπισμού, με όποιο προσωπείο, εθνικιστικό, θρησκευτικό ή παγκοσμιοποιητικό και άσοφα πολυ-πολιτισμικό.

Η εργαλειακή εκπαίδευση είναι χωρίς πνεύμα και είναι η αιτία για την φθορά του φυσικού περιβάλλοντος και τον υποβιβασμό των λαών, των πόλεων και των κοινωνιών σε εξαθλιωμένη ανθρωπομάζα, ανίκανη να σκεφθεί, να πράξει και να αντιδράσει. Έτσι, καταργούμε την πόλη, τους πολίτες και την Δημοκρατία, σε τοπικό ή παγκόσμιο επίπεδο.

Η εργαλειακή εκπαίδευση δεν είναι παιδεία αλλά δολοφονία του ανθρώπινου πνεύματος, της δημοκρατίας και της ανθρωπιάς. Η εργαλειακή εκπαίδευση οδηγεί στο μηχανικό ζην και υπάρχειν, δηλαδή στον οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και πνευματικό θάνατο.

* Ὁ Γεώργιος Παῦλος εἶναι Ἀναπλ. Καθηγητὴς Πολυτεχνείου Ξάνθης Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.

 

ΠΗΓΗ: Ξάνθη, Παρασκευὴ 19 Νοεμβρίου 2010, http://www.gpavlos.gr/article.php?p=13&id=34

[staboz]

Το ίδιο αργότερα στο Πανεπιστήμιο, ο νεαρός καθηγητής μου Δημήτρης Χριστοδούλου, σήμερα κάτοχος βραβείου στα μαθηματικά, αντίστοιχου με το Νόμπελ. Αναγκάστηκαν οι συνάδελφοί του να τον διώξουν από την Ελλάδα, διότι δεν άντεχαν αυτός ο εικοσάχρονος να είναι από μόνος του ένα Princeton, ένα Caltec, μια Οξφόρδη, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ενώ ήταν θεωρητικός φυσικός, ταυτοχρόνως συνέδεε με μοναδικό τρόπο τη φυσική θεωρία με τους μεγάλους φιλοσόφους τόσο της αρχαίας Ελλάδας όσο και της νεώτερης Ευρώπης, γνωρίζοντας και τα λογικά και κοσμολογικά κείμενα του Παρμενίδη, του Ηρακλείτου, του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα και πολλών άλλων, που μας απήγγειλε στην αρχαία Ελληνική.

[font size=3]Πολὺ ὡραῖο, Ἰωάννα!
Εἶχα παρακολουθήσει καὶ ἐγὼ μιὰ φοβερὴ διάλεξη τοῦ Δημήτρη Χριστοδούλου. Μεγάλη διάνοια... Φυσικὰ ἐλάχιστα καταλάβαινα...
Τὸν καταδίωξε ἡ ἀληταρεία τῆς μεταπολίτευσης, ἐπειδὴ εἶχε ἀναδειχθεῖ στὴ διάρκεια τῆς δικτατορίας.
Αἰώνια, ἀδιόρθωτη Ἑλλάδα![/fonts]