Τὶς τύψεις-ἐννοχές γεννάει ἡ συνείδησή μας, ἀλλὰ μπορεῖ ἀκόμα νὰ μᾶς δημιουργήσουν καὶ οἱ ἄνθρωποι, τὸ περιβάλλον.
Τὸ νὰ αἰσθάνομαι ἔνοχος ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ἀληθινὸ καὶ ὠφέλιμο εἶναι.
Ἡ ἐνοχή συνδιασμένη μὲ τὴν ταπείνωση παράγει ἔργο πνευματικό, εἶναι ἡ συναίσθηση τῆς ἀμαρτωλότητάς μας. Κάθε "πτώση" μπορεῖ νὰ γίνει ἀφορμὴ γιὰ ταπείνωση καὶ πρόοδο πνευματική.
Συχνά ἡ ἐνοχή συνεργάζεται μὲ τὸν ἐγωισμό μας. Καὶ ἐδῶ ἀρχίζουν οἱ ἀρνητικὲς συνέπειες. Ἀπογοήτευση, ἀπελπισία, ἀνησυχία, ἀνασφάλεια.
Ἄλλοτε αἰσθανόμαστε ἔνοχοι γιὰ πταίσματα ἐνῶ δὲν μᾶς ἀπασχολοῦν μεγαλύτερα σφάλματα ποὺ ἐνδεχομένως πληγώνουν ἀνθρώπους.
Συμβαίνει ὅμως καὶ νὰ μᾶς δημιουργοῦν οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι τὶς τύψεις.
Κάποιοι γιὰ νὰ μᾶς ὠφελήσουν, πχ ὁ πνευματικὸς μπορεῖ νὰ ὑποδείξει ἕνα σφάλμα ὡς σημαντικό.
Ἄλλοι ἐκμεταλεύονται τὶς τύψεις γιὰ νὰ μᾶς χειραγωγήσουν-συχνὰ στὸ ἐργασιακὸ περιβάλλον- γιὰ ἕνα σφάλμα ὑποχρεωνόμαστε νὰ ἐπανορθώσουμε ἀναλαμβάνοντας νέες ὑποχρεώσεις.
Ἀλλὰ καὶ γιατὶ ὄχι καὶ στὸ οἰκογενειακό περιβάλλον ὑπερτονίζεται μία λάθος συμπεριφορά μὲ ὅποιες συνέπειες.
