Ὅσιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ περὶ Ἁγίου Πνεύματος

[Iaspis]

-Ὁ Κύριος μοῦ ἀπεκάλυψε, εἶπε ὁ μεγάλος στάρετς, ὅτι ἀπὸ τὰ παιδικὰ σας χρόνια ἐπιθυμοῦσατε πολὺ νὰ μάθετε ποιὸς εἶναι ὁ σκοπός τῆς χριστιανικῆς ζωῆς, καὶ εἲχατε ρωτήσει πολλὲς φορὲς μεγάλες πνευματικὲς προσωπικότητες.

- Πράγματι, ἀπήντησα, ἀπὸ τὴν ἡλικία τῶν δώδεκα ἐτῶν μὲ ἀπασχολοῦσε ἐπίμονα αὐτὸς ὁ λογισμὸς καὶ εἶχα ἀπευθυνθῆ σὲ πολλοὺς πνευματικοὺς ἀνθρώπους, ἀλλὰ οἱ ἀπαντήσεις τους δὲν μὲ ἱκανοποιοῦσαν.

-Μάλιστα, συνέχισε ὁ πατὴρ Σεραφείμ. Κανεὶς δὲν σᾶς εἶχε δώσει ὁριστικὴ ἀπάντησι.Νὰ ποιὸς εἶναι ὁ σκοπὸς τῆς χριστιανικῆς ζωῆς, ἒλεγαν: Νὰ πηγαίνεις στὴν ἐκκλησία, νὰ προσεύχεσαι στὸν Θεὸ, νὰ τηρῆς τὶς  εντολὲς Του, νὰ κάνης τὸ καλό. Ὡρισμένοι δυσανασχετοῦσαν μαζὶ σας καὶ σᾶς ἒλεγαν ὅτι ἀσχολεῖσθε μὲ μία περιέργεια ποὺ δὲν ἀρέσει στὸν Θεό. «Μὴ ζητᾶς πράγματα πάνω ἀπὸ τὶς δυνάμεις σου», συμπλήρωναν. Κανεὶς ὅμως δὲν σᾶς ἒδωσε τὴ σωστὴ ἀπάντησι. Ὁρίστε λοιπὸν, ἐγὼ  ὁ πτωχὸς Σεραφεὶμ θὰ σᾶς ἐξηγήσω τώρα ποιὸς εἶναι πράγματι αὐτὸς ὁ σκοπός:  Ἡ προσευχὴ, ἡ νηστεία, ἡ ἀγρυπνία καὶ κάθε χριστιανικὸ ἒργο, ὅσο κι ἀν εἶναι καλὸ καθ᾽ ἑαυτὸ, δὲν ἀποτελεῖ τὸν σκοπὸ τῆς χριστιανικῆς μας ζωῆς, ἀλλὰ χρησιμεύει σὰν μέσο γιὰ τὴν ἐπιτυχία του. Ὁ πραγματικὸς σκοπὸς τῆς χριστιανικῆς ζωῆς εἶναι ἡ ἀπόκτησις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
..........

-Τὶ σημαίνει ἀπόκτησις; ρώτησα τὸν στάρετς.Δὲν μπορῶ νὰ τὸ καταλάβω.

-Ἀποκτῶ, σημαίνει μαζεύω, συγκεντρώνω, ἀποκρίθηκε ἐκεῖνος. Γνωρίζετε τὶ σημαίνει ἀποκτῶ χρήματα. Τὸ ἲδιο ἰσχύει καὶ  γιὰ τὴν ἀπόκτησι τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ. Γνωρίζεις τὴ σημασία τῆς λέξεως «ἀποκτῶ» μὲ τὴν κοσμικὴ ἒννοια; Ὁ σκοπὸς τῆς ζωῆς τῶν κοσμικῶν ἀνθρώπων εἶναι ἡ ἀποκτησις χρημάτων, ἐνῶ τῶν εὐγενῶν- ἐκτὸς ἀπὸ χρήματα-  καὶ ἡ ἀπόκτησις τιμῶν, διακρίσεων καὶ ἂλλων ἀνταμοιβῶν γιὰ τὶς ὑπηρεσίες τους στὸ κράτος.
Ἡ ἀποκτησις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι κάτι παρόμοιο, μόνο ποὺ εἶναι εὐλογημένο καὶ αἰώνιο.Ἀποκτᾶται μὲ τοὺς ἲδιους περίπου τρόπους, ὁπως τὸ χρηματικὸ κεφάλαιο ἢ τὰ διάφορα ἀξιώματα.
Ὁ Θεὸς Λόγος, ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς  Χριστὸς, παρωμοίασε τὴ ζωὴ μας μὲ ἀγορὰ καὶ τὰ ἒργα μας μὲ ἐμπορευόμενα πράγματα καὶ μᾶς λέει: «Πραγματεύσασθε ἐν ᾧ ἒρχομαι» (Λουκ. ιθ´ 13), «ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρὸν, ὅτι αἰ ἡμέραι πονηραὶ εἰσι» (Ἑφεσ. ε´ 16). Δηλαδὴ, ἐκμεταλλευθῆτε τὸν χρόνο σας, ὥστε μὲ τὰ ἐπἰγεια ἀγαθὰ νὰ ἀποκτήσετε τὰ οὐράνια.Ἐπίγεια ἐμπορεύματα εἶναι τὰ καλὰ ἒργα ποὺ γίνονται γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ μᾶς ἐξασφαλίζουν τὴ χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Χωρὶς Αὐτὸ δὲν ὑπάρχει σωτηρία.
Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐγκαθίσταται μόνο Του στὶς ψυχὲς μας. Γιὰ νὰ κατοικήση ὅμως καὶ νὰ συμπαραμείνη μὲ τὸ δικὸ μας πνεῦμα, πρέπει προηγουμένως νὰ ἀγωνισθοῦμε μὲ ὅλες μας τὶς δυνάμεις γιὰ νὰ τὸ ἀποκτήσουμε. Τότε ἐκεῖνο θὰ προετοιμάση στὴν ψυχὴ καὶ στὸ σῶμα μας τὴν κατοικία Του, σύμφωνα μὲ τὸν ἀψευδῆ λόγο τοῦ Κυρίου: «Ἐνοικήσω ἐν ὑμῖν καὶ ἐμπεριπατήσω καὶ ἒσομαι ὑμῶν Θεὸς, καὶ ὑμεῖς ἒσεσθε μοι λαὸς» (πρλβ. Λευϊτ. κστ᾽ 12).

............

-Μπάτουσκα, μιλᾶτε διαρκῶς γιὰ τὴν ἀπόκτησι τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος σὰν τὸν σκοπὸ τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Πῶς ὅμως καὶ ποῦ μπορῶ νὰ τὸ δῶ; Τὰ καλὰ ἒργα φαίνονται. Θὰ μποροῦσα ἂραγε νὰ δῶ καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα; Πῶς μπορῶ νὰ γνωρίζω, ἐὰν τὸ Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι μαζὶ μου ἢ ὂχι;

Στὶς ἡμέρες μας, ἀποκρίθηκε ὁ στάρετς, ὑπάρχει γενικὴ ψυχρότης πρὸς τὴν ἁγία πίστι τοῦ Χριστοῦ καὶ ἀδιαφορία πρὸς ὅσα ἐνεργεῖ ἠ θεία Πρόνοια γιὰ νὰ μᾶς φέρη κοντὰ Του.Ἡ ψυχρότης καὶ ἡ ἀδιαφορία αὐτὴ μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι μᾶς ἀπεμάκρυναν σχεδὸν ἐντελῶς ἀπὸ τὴν ἀληθινὴ χριστιανικὴ ζωὴ. Μᾶς φαίνονται τώρα κάπως παράξενα τὰ λόγια τῆς Γραφῆς, ὅπως π.χ. ἐκεῖνα ποὺ εἶπε ὁ προφήτης Μωϋσῆς γιὰ τοὺς πρωτοπλάστους: «Ἢκουσαν τῆς φωνῆς Κυρίου τοῦ Θεοῦ περιπατοῦντος ἐν τῷ παραδείσῳ....» (Γεν. γ´ 8), ἢ τὰ λόγια τοῦ ἀποστόλου Παύλου: «Κωλυθέντες ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος λαλῆσαι τὸν λόγον ἐν τῇ Ἀσίᾳ ἐζητήσαμεν ἐξελθεῖν εἰς Μακεδονίαν, συμβιβάζοντες ὅτι προσκέκληται ἡμᾶς ὁ Κύριος εὐαγγελίσασθαι αὐτοὺς» (Πράξ. ιστ´ 7-10). Συχνὰ ἀναφέρεται ἡ ἐμφάνισις τοῦ Θεοῦ στούς ἀνθρώπους καὶ σὲ ἄλλα μέρη τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος ποὺ μερικοὶ ὑποστηρίζουν καὶ λένε: « Τὰ χωρία αὐτὰ εἶναι ἀκατανόητα. Πῶς μποροῦν οἱ ἂνθρωποι μὲ τὰ ἲδια τους τὰ μάτια νὰ δοῦν τὸν Θεὸ;». Τίποτε ὅμως ἀκατανόητο δὲν ὑπάρχει ἐδῶ. Ἡ δυσκολία προέρχεται ἀπὸ τὸ ὅτι ἀπομακρυνθήκαμε ἀπὸ τὴν ἁπλότητατῆς πρωταρχικῆς χριστιανικῆς γνώσεως, καὶ μὲ τὴν πρόφασι τῆς ἐπιστημονικῆς γνώσεως μπήκαμε σὲ τέτοιο σκοτάδι ἀγνοίας, ὥστε μᾶς φαίνονται ἀκατανόητα ἐκεῖνα ποὺ γιὰ τοὺς παλαιοὺς ἦταν τόσο κατανοητά. Καὶ στὶς καθημερινὲς ἀκόμη συζητήσεις τους ἡ ἒννοια τῆς ἐμφανίσεως τοῦ Θεοῦ δὲν ἦταν γι᾽ αὐτοὺς  κάτι παράξενο. Οἱ ἂνθρωποι αὐτοὶ δὲ ἒβλεπαν τὸν Θεὸ καὶ τὴ χάρι τοῦ  Ἁγίου Του  Πνεύματος στὸν ὕπνο καὶ στοὺς ρεμβασμοὺς τους οὒτε σὲ μία φανταστικὴ καὶ ἀρρωστημένη ἒκστασι, ἀλλὰ φανερὰ καὶ ἀληθινά. Σήμερα δυστυχῶς γίναμε πολὺ ἀδιάφοροι γιὰ τὴ σωτηρία μας, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ δίνουμε λανθασμένη ἑρμηνεία σὲ πολλὰ ἁγιογραφικὰ χωρία. Αὐτὸ συμβαίνει γιατὶ δὲν ζητᾶμε τὴ χάρι τοῦ Θεοῦ, δὲν τῆς ἐπιτρέπουμε ἐξ αἰτίας τοῦ ἐγωϊσμοῦ νὰ κατοικήση στὴν ψυχὴ μας. Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος ποὺ δὲν ἒχουμε τὸν πραγματικὸ φωτισμό. Ὁ Κύριος στέλνει τὸν φωτισμὸ Του μόνο στὶς καρδιὲς ποὺ μὲ ὅλη τους τὴ δύναμη καρτεροῦν καὶ διψοῦν τὴν ἀλήθεια.

Τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος λαμβάνουν ὃλοι οἱ χριστιανοὶ στὸ μυστήριο τοῦ ἁγίου χρίσματος, ὃταν σφραγίζωνται στὰ κυριώτερα μέλη τοῦ σώματος, καθὼς ὁρίζει ἡ ἁγία μας ἐκκλησία, ὁ αἰώνιος  φύλακας αὐτῆς τῆς χάριτος. Στὸ μυστήριο τοῦ ἁγίου χρίσματος ἀναφέρεται: «Σφραγὶς δωρεᾶς Πνεύματος Ἁγίου». Ἐμεῖς οἱ χοϊκοὶ, φιλόθεε, βάζουμε τὴ σφραγῖδα μας σὲ σκεύη ποὺ κρύβουν κάτι πολύτιμο. Τὶ πολυτιμότερο ὃμως ὑπάρχει ἀπὸ τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ποὺ μᾶς δίνονται ἂνωθεν κατὰ τὸ μυστήριο τοῦ ἁγίου βαπτίσματος;
Ἃν δὲν ἁμαρτάναμε ποτὲ μετὰ τὴ βαπτισὶ μας, θὰ παραμέναμε αἰωνίως ἅγιοι, ἂσπιλοι, ἀπηλλαγμένοι ἀπὸ κάθε σωματικὸ καὶ ψυχικὸ μολυσμὸ καὶ εὐάρεστοι στὸν Θεό. Δυστυχῶς ὃμως αὐξανόμενοι στὴν ἡλικία δὲν αὐξανόμεθα καὶ στὴ χάρι καὶ στὴ σοφἰα ὃπως ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἀντιθέτως σιγὰ-σιγὰ διαφθειρόμεθα, χάνουμε τὴ θεία χάρι καὶ ἁμαρτάνουμε μὲ ποικίλες καὶ βαρειές ἁμαρτίες.
Ἃν παρακινηθῆ κάποιος ἀπὸ τὴ σοφία τοῦ Θεοῦ καὶ ἀποφασίση νὰ ἀφιερώση τὴ ζωὴ του σ᾽ Αὐτὸν, πρέπει νὰ μετανοήση εἰλικρινὰ γιὰ ὃλες τὶς ἁμαρτίες του καὶ νὰ ἐπιδοθῆ στὶς ἀντίθετες ἀρετὲς. Μὲ τὴν ἐξάσκηση τῶν ἀρετῶν αὐτῶν θὰ ἀποκτήση τὸ Ἃγιον Πνεῦμα, τὸ ὁποῖο ἐνεργεῖ μέσα μας καὶ θεμελιώνει τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ δίδεται κατὰ τὸ ἃγιο βάπτισμα εἰς τὸ ὂνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος, λάμπει στὴν καρδιὰ μας σὰν ἀνέσπερο φῶς τοῦ Χριστοῦ. Λάμπει παρ᾽ ὃλες τὶς ἁμαρτωλὲς μας πτώσεις, παρ᾽ ὅλο τὸ σκοτάδι ποὺ περιβάλλει τὴν ψυχὴ μας. Τὸ Ἃγιον Πνεῦμα, ὃταν ὁ ἁμαρτωλὸς ἀκολουθήση τὸν δρόμο τῆς μετανοίας, ἐξαλείφει ἐντελῶς καὶ τὰ ἲχνη ἀκόμη τῶν ἁμαρτιῶν του καὶ ἐνδύει τὸν πρώην ἒνοχο πάλι μὲ τὴν ἂφθαρτη στολὴ, τὴν ὑφασμένη μὲ τὴν χάρι Του, γιὰ τὴν ἀποκτησι τῆς ὁποίας-σὰν σκοπὸ τῆς χριστιανικῆς ζωῆς- σοῦ μιλῶ τόση ὣρα.


Πηγὴ:
Ὅσιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ (ἐκδ. Ἱερὰ μονὴ Παρακλήτου) Κεφ´ ΙΔ´ (ἀποσπάσματα)