ΚΛΙΜΑΞ Αγίου Ιωάννου

[Ιωάννα]

[align=center][/align]
[align=center]ΛΟΓΟΣ Ι΄ - ΠΕΡΙ ΚΑΤΑΛΑΛΙΑΣ[/align]
..................................
5. Ὅποιος θέλει νὰ νικήση τὸ πνεῦμα τῆς καταλαλιᾶς, ἄς ἐπιρρίπτη τὴν κατηγορία ὄχι στὸν ἄνθρωπο ποὺ ἁμάρτησε, ἀλλὰ στὸν δαίμονα ποὺ τὸν ἔσπρωξε στὴν ἁμαρτία. Διότι κανεὶς δὲν θέλει νὰ ἁμαρτήση στὸν Θεόν, μολονότι ὅλοι αὐτοπροαίρετα ἁμαρτάνομε.

6. Εἶδα ἄνθρωπο ποὺ φανερὰ ἁμάρτησε, ἀλλὰ μυστικὰ μετενόησε. Καὶ αὐτὸν ποὺ ἐγὼ τὸν κατέκρινα ὡς ἀνήθικο, ὁ Θεὸς τὸν ἐθεωροῦσε ἁγνό, γιατὶ μὲ τὴν μετάνοιά του Τὸν εἶχε πλήρως ἐξευμενίσει.

7. Αὐτὸν ποὺ σοῦ κατακρίνει τὸν πλησίον, ποτὲ μὴ τὸν σεβασθῆς, ἀλλὰ μᾶλλον νὰ τοῦ εἰπῆς: \"Σταμάτησε, ἀδελφέ. Ἐγὼ καθημερινῶς σφάλλω σὲ χειρότερα, καὶ πῶς μπορῶ νὰ κατακρίνω τὸν ἄλλον;\" Ἔτσι θὰ ἔχης δύο ὀφέλη. μὲ ἕνα φάρμακο θὰ θεραπεύσης καὶ τὸν ἑαυτό σου καὶ τὸν πλησίον.
....................................

11. Ὅσοι εἶναι αὐστηροὶ καὶ σχολαστικοὶ κριταὶ τῶν σφαλμάτων τοῦ ἄλλου, νικῶνται ἀπὸ αὐτὸ τὸ πάθος, ἐπειδὴ δὲν ἀπέκτησαν ἀκόμη γιὰ τὰ ἰδικά τους ἁμαρτήματα ὁλοκληρωτικὴ φροντίδα (γνῶσι) καὶ μνήμη.(...)

[Iaspis]

Ευχαριστούμε Ιωάννα πού ανέβασες στίχους τού αγίου Ιωάννου τής Κλίμακος. Τό έργο του δείχνει πεντακάθαρα τό ναυάγιο πού έχει υποστεί η ανθρώπινη φύση, καί τήν άχαρη πορεία καθενός πού στηρίζεται στήν ατομική του δυναμή, στήν δική του κρίση, στήν ατελή του γνώμη, ακόμη καί στήν ηδυπαθή του αγάπη..... Ο δρόμος καί ο αγώνας είναι ατελείωτος, καί δέν μπορεί νά ευωδωθεί τίποτα χωρίς τήν χάρη τού Κυρίου, γιά τήν οποία  ο άνθρωπος πρέπει διαρκώς νά παρακαλεί, εφ όσον αισθάνεται τήν αδυναμία του  καί τήν αμαρτωλότητα του...

Όσες φορές καί νά διαβάσω τήν Κλίμακα, πάντα τό ίδιο μέγεθος  αναξιότητας μέσα μου διαπιστώνω! Καί φέτος, καί πέρσυ καί πιό παλαιά...
Νά καί η φράση πού αγαπώ ιδιαιτέρως

«Ὁ Θεὸς εἶναι, γιὰ ὅσους θέλουν, ἡ ζωὴ καὶ ἡ σωτηρία τους· ὅλων, και τῶν πιστῶν καὶ τῶν ἀπίστων, καὶ τῶν δικαίων καὶ τῶν ἀδίκων, καὶ τῶν εὐσεβῶν καὶ τῶν ἀσεβῶν, καὶ τῶν ἀπαθῶν καὶ τῶν ἐμπαθῶν, καὶ τῶν μοναχῶν καὶ τῶν κοσμικῶν, καὶ τῶν σοφῶν καὶ τῶν ἀγραμμάτων, καὶ τῶν ὑγιῶν καὶ τῶν ἀσθενῶν, καὶ τῶν νέων καὶ τῶν ἡλικιωμένων» (Κλίμαξ σ. 32, Ι.Μονὴ Παρακλήτου)

Κι αναρωτιέμαι πάντα, καλά γι αυτούς πού θέλουν, ή πού μερικές φορές τό θέλουν, ή πού νομίζουν ότι τό θέλουν,....  γιά τούς άλλους πού δέν θέλουν, ή πού δέν τό θέλουν πάντα, ή πού νομίζουν πώς δέν τό θέλουν,  πώς καί γίνεται ο  Θεός νά είναι η ζωή καί η σωτηρία τους;

Ποιός νά μού απαντήσει;

[Ιωάννα]

Τὸ \"εἶναι\" ἀφορᾶ τὴν οὐσία τοῦ Θεοῦ, μένει ἴδιο κι ἀπαράλλαχτο, λοιπόν. Ὁ Θεὸς εἶναι ἀγάπη καὶ δὲν παύει νὰ εἶναι, εἶτε Τὸν ἀγαπῶ εἶτε ὄχι.
Ὅμως, ὅ Θεὸς \"εἶναι γιὰ μένα ζωή, σωτηρία\" προϋποθέτει τὴν κοινωνία μου. Μόνο ἡ βούλησή μου δίνει τὴν δυνατότητα στὸν Θεό, διαφορετικὰ χάνει τὴν ἰδιότητα αὐτὴ νὰ μὲ ζωοποιεῖ καὶ νὰ μὲ σώζει.
Ἑδῶ νὰ θυμηθῶ τὸ παράδειγμα τοῦ Ἰοῦδα ποὺ εἴχαμε ἀναφέρει παλαιότερα. Ἄλλοτε κάποιος κοινωνεῖ κι ἄλλοτε ὄχι. Ἄλλοτε πέφτει ἀπὸ ἀδυναμία κι ἄλλοτε ἀπό ἐπιλογή. Μεταβαλλόμαστε. Μόνο ὁ Θεὸς μένει ἴδιος.
Τὸ \"ποιός θέλει\"  ἥ \"ὄχι νὰ εἶναι γι\' αὐτὸν ὁ Θεὸς ζωὴ καὶ σωτηρία\" ἴσως ἔχει νὰ κάνει μὲ τὴν τελικὴ πνευματική μας κατάσταση, αὐτὴ δηλ. ποὺ θὰ μᾶς βρεῖ ὁ θάνατος. ἡ ὁποῖα και δὲν μεταβάλλεται. Τότε θὰ ξέρουμε ποιός θέλει και ποιός δὲν θέλει.

[Iaspis]

Πολύ εύστοχα καί όμορφα τά λέγεις Ιωάννα μου. Αυτό τό «γιά όσους θέλουν», στόν λόγο τού Αγίου Ιωάννου, αφορά τήν προαίρεση πρός τόν Κύριο, εξαιτίας τής οποίας ο άνθρωπος ζωοποιείται καί σώζεται χάριτι Κυρίου. Η προαίρεση τού ανθρώπου γιά κοινωνία μέ τόν Θεό είναι απαραίτητη, ανεξάρτητα από τό ευμετάβολο τής ανθρώπινης φύσεως, η οποία ταλαιπωρείται από τό γνωμικό της θέλημα καί πέφτει στήν αναξιότητα.
Σέ σχέση μέ αυτό ακριβώς διερωτώμαι, ποιά σημασία υποδηλώνει ο συνδιασμός τού «γιά όσους θέλουν», μέ τό «όλων..», στόν λόγο τού Αγίου τής Κλίμακος.
Προέρχεται η απιστία, η αδικία, η ασέβεια, η εμπάθεια κ.ο.κ, από τήν αναξιότητα τού ανθρώπινου θελήματος, καί όχι από τήν έλλειψη, τού φυσικού θελήματος τού ανθρώπου στό νά προαιρείται τόν Κύριο; Νομίζω ναί! Η  κλίση τού ανθρώπου πρός τόν Θεό- πράγμα πού αφορά όλους (ανεξαιρέτως) τούς ανθρώπους- είναι δεδομένο τής ανθρώπινης φύσεως, στοιχείο τής «κατ`εικόνα Θεού» δημιουργίας τού ανθρώπου, καί η προαίρεση γιά τήν Θεία κοινωνία δέν είναι παρά η μετάβαση τής φυσικής μας κλίσεως στό «ελεύθερο» ατομικό γνωμικό μας θέλημα, τό οποίο απελευθερώνεται μέ αυτόν τόν τρόπο από τά ατομικά του δεσμά, καί αυτοκαταργείται αποδεχόμενο, ωσάν δοχείο, τήν χάρη τού Κυρίου!

Αυτή λοιπόν η έκφραση ελευθερίας αφορά τό «γιά όσους θέλουν» αυτών τών «όλων», καί δείχνει καθαρά νομίζω (ώς καί η Κλίμακα τού Αγίου μας), ότι η προαίρεση  δέν είναι η αποδοχή τής δημιουργημένης φυσικής πρός τόν Θεό κλίσεως τού ανθρώπου, αλλά η αποφυγή τής πτωτικής ατομικής θελήσεως μας πού ρέπει πρός τόν θάνατο. Ένας διαρκής αγώνας πού κρίνεται τόσο στήν κάθε άχρονη στιγμή τού ανθρώπινου βίου, όσο καί στό σύνολο τής ζωής τού ανθρώπου, στήν τού θανάτου του στιγμή, εκεί πού θά γίνει η τελική κρίση γιά εμάς!

«36 ἄφρον, σὺ ὃ σπείρεις, οὐ ζωοποιεῖται ἐὰν μὴ ἀποθάνῃ· 37 καὶ ὃ σπείρεις, οὐ τὸ σῶμα τὸ γενησόμενον σπείρεις, ἀλλὰ γυμνὸν κόκκον, εἰ τύχοι σίτου ἤ τινος τῶν λοιπῶν·» (Κορ. Α`15, 36-37)