Τί εἶναι ἁμαρτία!

[ρωμηός]

Νομίζω ὅτι αὐτὸ θα πρέπει ἐπιτέλους νὰ τὸ ξεκαθαρίσουμε. Σὲ πρῶτο βαθμὸ μὲ κάποιες γενικὲς τοποθετήσεις καὶ ἀκολούθως μὲ συγκεκριμένα παραδείγματα. Θὰ μᾶς ὡφελήσει πιστεύω!

Περιμένω καὶ τὶς δικὲς σας καταθέσεις, μέχρι νὰ μπορέσω νὰ τοποθετηθῶ καὶ ἐγώ.

[Iaspis]

Πολύ απλό ερώτημα μάς έχεις θέσει αδελφέ ρωμηέ! Τί είναι αμαρτία καί γιατί; ε;

Τό πρώτο πού σκέφτομαι είναι νά γράψω όλα  τά αμαρτήματα καί τά πάθη πού ταλαιπωρούν τήν ψυχή μου, τουλάχιστον όσα η εκκοσμικευμένη ψυχή επιτρέπει νά ιδωθούν σάν αμαρτήματα καί πάθη...
Όμως τελικά, αυτό τό βρίσκω ημιτελές γιά ορισμό τής αμαρτίας, γιατί αφ\' ενός δέν θά έγραφα παρά μόνο τά μισά (κυρίως λόγο εκκοσμίκευσης), καί αφ\' ετέρου μέ αυτήν τήν κρίση ειλικρίνιας γιά δημόσια εξομολόγηση, μάλλον θά προκαλούσα μεγαλύτερη βλάβη στήν ψυχή μου καί στίς αδελφές ταλαιπωριμένες ψυχές τών συνανθρώπων μου!
Δέν ξέρω ίσως καί όχι...τό σκέφτομαι...

Τά αναφέρω όλα αυτά, όχι άσκοπα, αλλά θέλοντας νά επισημάνω ένα πρώτο σημαντικό σημείο γιά εκείνον πού θέλει νά προσπαθήσει νά ορίσει τήν αμαρτία καί νά πεί μάλιστα καί τό γιατί συμβαίνει. Κι αυτό τό σημείο είναι ότι, επειδή ο κάθε άνθρωπος έχει άλλα πάθη καί αμαρτίες, από τίς οποίες άλλες αισθάνεται καί κατανοεί σάς τέτοιες καί άλλες όχι, ή όχι πάντα, δημιουργείται ένα απερίγραπτο πλήθος αμαρτιών, τό οποίο είναι σχεδόν απίθανο, νά ορισθεί από έναν μόνον άνθρωπο, ο οποίος εκ τού συνεχούς πολέμου έρχεται μονίμως σέ επαφή μέ τήν αμαρτία, νικώντας ή ηττώμενος πολλές φορές τήν ίδια...στιγμή!  Πώς νά οριστεί επαρκώς  λοιπόν κάτι τέτοιο;
Εκτός δέ τούτου, υπάρχει πάντοτε καί η περίπτωση (κατ\' εμέ βεβαιότητα), η κάθε αμαρτία γιά κάποιον (ή γιά τόν ίδιο κάποτε), νά αποβαίνει τελικά ως αρετή γιά κάποιον άλλον (ή γιά τόν ίδιο κάποτε άλλοτε). Από αυτό απορρέει μία ρευστότητα, σύμφωνα μέ τήν οποία νά ονομάζεται  τό ίδιο πράγμα μέ άλλο όνομα, ή διαφορετικά πράγματα μέ τό ίδιο όνομα.

Άν πάρει κάποιος όλα αυτά υπ\' όψιν ο μόνος ορισμός πού στέκει γιά έναν άνθρωπο είναι μία ειλικρινής καί όσο πιό βαθιά γίνεται δημόσια εξομολόγηση! Φυσικά δέν θά οριστεί τίποτα σαφώς μέ αυτόν τόν τρόπο, όμως αφ\' ενός θά μπούν τα πράγματα σέ σωστή βάση, καί αφ\' ετέρου θά ειπωθεί απ\' τόν κάθε άνθρωπο ένα μικρό πλήθος από έναν μή πεπερασμένο... κυκεώνα, ο οποίος θά αρχίσει νά ορίζεται σύμφωνα πρός τά πρότυπα πού οι άνθρωποι προσπαθούν νά ορίσουν καί νά εξιχνιάσουν ...τό σύμπαν. Ονομάζοντας καί προσμετρώντας τό πλήθος καί τά πλήθη τών πληθών, άλλα από τά οποία είναι αυτόφωτα καί άλλα ετερόφωτα, ή πλανήτες καί απλανείς... σέ μία απερίγραπτη πλάνη τών τραγικών μας αισθήσεων...

Αυτός είναι ένας πρώτος ορισμός γιά τήν αμαρτία: Αμαρτία είναι αυτό πού λέμε στήν εξομολόγησή μας. Καί ο πνευματικός μας τακτοποιεί χάριτι Κυρίου τήν συνείδηση μας, κατ\' οικονομίαν μυστική, πού αφορά αποκλειστικώς καί μόνο εμάς προσωπικώς!

Αυτός είναι ένας δεύτερος ορισμός γιά τήν αμαρτία καί προκύπτει μάλλον μετά από τήν εξομολόγηση: Αμαρτία είναι ότι μάς απομακρύνει από τήν Χάρη τού Κυρίου!


ΥΓ: Τό γιατί είναι άλλο θέμα νομίζω πού χρειάζεται γιά μένα πιό πολύ χρόνο καί χώρο γιά νά ορισθεί...Ίσως επανέλθω.

[Θεοδώρα]

Αμαρτία είναι οτιδήποτε κάνω για την δική μου απόλαυση και ευχαρίστηση. (καλή ώρα!)
Οτιδήποτε δεν έχει την σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος πάνω του, δηλαδή σχεδόν τα πάντα.

Δεν θεωρώ τις πράξεις σαν αμαρτίες, ούτε τις σκέψεις............ θεωρώ οτιδήποτε ξετρυπώνει και φανερώνεται με την δική μου θέληση και όχι προς δόξαν του Εσταυρωμένου και Αναστημένου Κυρίου μας. (και για όσους ανθρώπους δεν Τον έμαθαν ή δεν Τον διδάχθηκαν ακόμη -και είναι αμέτρητοι στο διάβα των αιώνων- στην θέση Του βάζω τον διπλανό συνάνθρωπό τους)

Οι ίδιες πράξεις σε διαφορετικούς ανθρώπους (διαφορετικές προαιρέσεις) αποκτούν άλλη σημασία και βαρύτητα: για π.χ. ένας που αγαπάει το κρέας και την ποικιλία των τροφών, για να ασκήσει το πνεύμα και το σώμα του νηστεύει και τρώει φακές στερώντας το «εγώ» του και το «θέλω» του και την ίδια στιγμή ένας χορτοφάγος έχει να πλησιάσει κρέας χρόνια, ή κάποιος άλλος κάνει δίαιτα ομορφιάς και στερείται και καταπονεί το σώμα του για χάρη των θερμίδων (!!!!!). Το ίδιο ισχύει και με τα ακούσματα, τα θεάματα κτλ.

Τα ίδια παραδείγματα έχω στο νου μου και για άλλα καθημερινά πνευματικά και σαρκικά θέματα.
Φαντάζομαι πως μόνο ο ταπεινός άνθρωπος που δεν επιθυμεί να τον θυμάται ούτε η μάνα που τον γέννησε θα αμαρτάνει λιγότερο από τους υπολοίπους......

Έχω διαβάσει αρκετές φορές πως αμαρτία είναι οτιδήποτε μας χωρίζει από τον Θεό, αλλά με βρίσκει αντίθετη αυτή η τοποθέτηση. Τί είναι αυτό που θα μπορούσα να κάνω ή να σκεφτώ και να με χωρίσει από τον Θεό πέρα από ένα «εγώ» κακοαναθρεμένο και χιλιοβασανισμένο?
Θεωρώ πως ούτε να χωριστούμε από κοντά Του δεν είμαστε ικανοί, όσο και να το θέλουμε........   Η αγάπη Του για εμάς όλους και για τον καθένα μας ξεχωριστά υποψιάζομαι πως δεν χωράει στον νου που τώρα διαθέτουμε.

[Θεοδώρα]

Ιακ. 4,16-17            νῦν δὲ καυχᾶσθε ἐν ταῖς ἀλαζονείαις ὑμῶν· πᾶσα καύχησις τοιαύτη πονηρά ἐστιν.
                            εἰδότι οὖν καλὸν ποιεῖν καὶ μὴ ποιοῦντι, ἁμαρτία αὐτῷ ἐστιν.

Γαλ. 6,7-10           Μὴ πλανᾶσθε, Θεὸς οὐ μυκτηρίζεται· ὃ γὰρ ἐὰν σπείρῃ ἄνθρωπος, τοῦτο καὶ θερίσει·
ὅτι ὁ σπείρων εἰς τὴν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκὸς θερίσει φθοράν, ὁ δὲ σπείρων εἰς τὸ πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωὴν αἰώνιον.
τὸ δὲ καλὸν ποιοῦντες μὴ ἐκκακῶμεν· καιρῷ γὰρ ἰδίῳ θερίσομεν μὴ ἐκλυόμενοι.
  Ἄρα οὖν ὡς καιρὸν ἔχομεν, ἐργαζώμεθα τὸ ἀγαθὸν πρὸς πάντας, μάλιστα δὲ πρὸς τοὺς οἰκείους τῆς πίστεως.

[staboz]

Ὡραῖες οἱ σκέψεις σου, Θεοδώρα!
Ποῦ χάθηκες; Εἶχες πολὺ καιρὸ νὰ φανεῖς!

Γιὰ τὸ θέμα ἐγὼ θὰ ἔλεγα κάτι πιὸ ἁπλό.
Ἐπειδὴ ὁ ἑαυτός μας εὔκολα μπορεῖ νὰ μᾶς ξεγελάσει καὶ νὰ μᾶς παρουσιάσει τὴν ἁμαρτία ὡς ἀρετὴ ἢ καὶ τὴν ἀρετὴ ὡς ἁμαρτία, μποροῦμε νὰ κρατήσουμε ὡς αὐθεντικὸ ὁρισμὸ τῆς ἁμαρτίας αὐτὸν ποὺ δίνει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης στὴν Α΄ Καθολικὴ Ἐπιστολή του (γ΄ 4): «ἡ ἁμαρτία ἐστὶν ἡ ἀνομία»
Ἁμαρτία δηλαδὴ εἶναι ἡ παράβαση τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ.
Ὅπως καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὑπογραμμίζει ὅτι: «ἁμαρτία οὐκ ἐλλογεῖται μὴ ὄντος νόμου».
Δὲν καταλογίζεται κάτι ὡς ἁμαρτία, ἂν δὲν ὑπάρχει νόμος.

[Αρτέμης]

Μια μεταμεσονύκτια σκέψη επί του θέματος: Λαμβάνοντας υπόψη την αντίληψη ενός ιερωμένου στο έργο του Ντοστογιέφσκι \'\'Αδερφοί Καραμαζώφ\'\' ότι η κόλαση θα είναι η κατάσταση όπου θα νοιώθεις μοναξιά γιατί δεν μπόρεσες στην ζωή σου επί γης ν\'αγαπήσεις καθώς και ότι η αμαρτία σχετίζεται με την κόλαση, τότε ίσως αμαρτία θα μπορούσε να λογιστεί οποιαδήποτε πράξη δεν κατευθύνεται από αγάπη..Καληνύχτα σας!

[staboz]

Ἀκριβῶς, Ἀρτέμιε!
Μπορεῖς ὅμως νὰ ἐξηγήσεις τὸ γιατί;
Σὲ συνδυασμὸ μὲ αὐτὸ ποὺ ἔγραψα παραπάνω;
Ὅτι δηλαδὴ ἁμαρτία εἶναι ἡ παράβαση τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ...

[ρωμηός]

[font size=3][font face=Palatino Linotype]Ὅταν ἔθεσα τὸ ἐρώτημα ἀδελφέ μου Ἰωάννη, αὐτὸ ἀκριβῶς ἤθελα νὰ ἀποφύγω. Τὸ ἀράδιασμα ἁμαρτωλῶν πράξεων. Δὲν ἤθελα νὰ προσανολισθεῖ ἡ συζήτηση πρὸς τὰ ἐκεῖ. Αὐτὸ ποὺ πάντα μὲ ἐνδιέφερε ἦταν νὰ μάθω νὰ διακρίνω τὸ βαθύτερο λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο κάποια πράξις μου μὲ ὁδηγεῖ στὴν ἁμαρτία. Καὶ ὄχι νὰ ἀραδιάσουμε ἕνα κατάλογο ἁμαρτιῶν.

Ἁμαρτία, θεωρῶ, τὴν ἀπομάκρυνσή μου ἀπὸ τὴν ἀγάπη του Κυρίου, δηλαδὴ ἀπὸ τὶς ἐντολὲς του. Καλύτερα ἀπὸ ὅλους θεωρῶ πὼς τὸ ἔθεσε ὁ Ἀρτέμης. Διότι ὅλες οἱ ἐντολὲς τοῦ Κυρίου ἀφορμοῦνται ἀπὸ τὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης. Ὅπως, ἐπίσης, ἀντὶ γιὰ ἐντολὲς θὰ προτιμοῦσα τὸν ὅρο «θέλημα Του», ποὺ εἶναι ἡ ἀγάπη.

Εἶναι, λοιπὸν, οἱ πρὸ τοῦ γάμου ἐρωτικές (σεξουαλικές) σχέσεις ἁμαρτία. Ναί, βεβαίως. Τὸ γιατὶ μᾶς ἔχει ἀπασχολήσει ποτέ; Ἂν τὸ κατανοήσουμε, πιστεύω θὰ ἀποφύγουμε πολλὰ ἀδιέξοδα! Θέτω, λοιπόν, πιο συγκεκριμένο ἐρώτημα, καθὼς ἡ συζήτηση προχωρᾶ! Γιατὶ οἱ προγαμιαῖες σχέσεις (ἐννοοῦμε πάντα τὶς ἐρωτικὲς σχέσεις) εἶναι ἁμαρτία;

-Εἶναι ἐπειδὴ ὁ Δημιουργὸς Θεὸς μας εἶναι ἕνας ἀνέραστος Θεὸς;
-Εἶναι ἐπειδὴ ὁ Θεὸς εἶναι κάποιος σαδιστὴς Θεὸς καὶ δὲν θέλει τὰ πλάσματά του νὰ ἔχουν ἤ νὰ ἀπολαυάνουν κάτι, ποὺ στο κάτω κάτω εἶναι καὶ φυσικὴ λειτουργία;
-Ἢ ὑπάρχει κάποιος ἄλλος λόγος;  [/fontf][/fonts]

[staboz]

[font size=3][font face=Palatino Linotype]Ἰωάννη;
Μήπως ἤθελες νὰ πεῖς: Δημήτριε;[/fontf][/fonts]

[ρωμηός]

[font size=3][font face=Palatino Linotype]Ἔχετε δίκαιο. Mea culpa!!!

Ε, λείπω τόσο καιρό, ποὺ νὰ θυμᾶμαι!!![/fontf][/fonts]

[staboz]

[font size=3][font face=Palatino Linotype]Ἄλλη φορὰ νὰ μὴν ξαναλείψεις «τόσο καιρό»![/fontf][/fonts]

[Ξένια]

Πολύ ωραία ερωτήματα Παύλο!!!
Να κάνω μια απόπειρα να απαντήσω όπως το έχω τοποθετήσει μέσα μου.
Γιατί οι προγαμιαίες σχέσεις είναι αμαρτία.
Αν θέλουμε να προχωρούμε στη ζωή μας υπολογίζοντας την παρουσία του Θεού,
τότε είναι ανάγκη να εξασφαλίζουμε για κάθε ενέργεια στη ζωή μας, την \"σφραγίδα του θεού\" την ευλογία Του.
Αυτή η σφραγίδα είναι στην περίπτωσή μας ο γάμος.
Όταν εγώ κάνω πράγματα που είναι να γίνουν μετά τον γάμο, (πχ να συζώ, ή να έχω ολοκληρωμένες σχέσεις) σημαίνει
ότι καταργώ το Μυστήριο του γάμου, εφόσον δεν το θεωρώ απαραίτητη προϋπόθεση για να κάνω αυτά που κάνω.
Έτσι το νιώθω, σαν κατάργηση του Μυστηρίου.
Υποτίθεται πως πάμε στην εκκλησία να μας ευλογήσει ο Θεός στο καινούριο μας ξεκίνημα.
Ποιό είναι το καινούριο ξεκίνημα όταν τα έχουμε δοκιμάσει όλα πριν..
Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα θεωρούν το γάμο μια τυπική διαδικασία...

[Αρτέμης]

Μπορεῖς ὅμως νὰ ἐξηγήσεις τὸ γιατί;
Σὲ συνδυασμὸ μὲ αὐτὸ ποὺ ἔγραψα παραπάνω;
Ὅτι δηλαδὴ ἁμαρτία εἶναι ἡ παράβαση τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ...

Ίσως μας βοηθήσει να το καταλάβουμε αυτό η παραβολή της Τελικής Κρίσεως όπου το κριτήριο για την σωτηρία ή μη είναι η έμπρακτη αγάπη προς τον πλησίον και τίποτε άλλο..Έτσι το αντιλαμβάνομαι τουλάχιστον εγώ..Για περισσότερη εμβάθυνση μάλλον είμαι αναρμόδιος!

[staboz]

[font size=3][font face=Palatino Linotype]Ἔχετε δίκαιο. Mea culpa!!!

Ε, λείπω τόσο καιρό, [h]ποῦ [/h]νὰ θυμᾶμαι!!![/fontf][/fonts]

[font face=Palatino Linotype][font size=3]Ὅταν τὸ που εἶναι ἐρωτηματικό, παίρνει περισπωμένη.

Ἀρτέμη, πολὺ σωστά! Ἡ ἐντολὴ τῆς ἀγάπης εἶναι περιεκτικὴ ὅλων τῶν ἐπιμέρους ἐντολῶν.
«διδάσκαλε, ποία ἐντολὴ μεγάλη ἐν τῷ νόμῳ; ὁ δὲ  Ἰησοῦς ἔφη αὐτῷ· ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου. αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή. δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται κρέμανται» (Ματθ. κβ΄ 36-40).
Ἐπίσης:
«μηδενὶ μηδὲν ὀφείλετε εἰ μὴ τὸ ἀγαπᾶν ἀλλήλους. ὁ γὰρ ἀγαπῶν τὸν ἕτερον νόμον πεπλήρωκε· τὸ γὰρ οὐ μοιχεύσεις, οὐ φονεύσεις, οὐ κλέψεις, οὐκ ἐπιθυμήσεις, καὶ εἴ τις ἑτέρα ἐντολή, ἐν τούτῳ τῷ λόγῳ ἀνακεφαλαιοῦται, ἐν τῷ, ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. ἡ ἀγάπη τῷ πλησίον κακὸν οὐκ ἐργάζεται· πλήρωμα οὖν νόμου ἡ ἀγάπη» (Ρωμ. ιγ΄ 8-10)[/fonts][/fontf]

[ρωμηός]

Πολύ ωραία ερωτήματα Παύλο!!!
Να κάνω μια απόπειρα να απαντήσω όπως το έχω τοποθετήσει μέσα μου.
Γιατί οι προγαμιαίες σχέσεις είναι αμαρτία.
Αν θέλουμε να προχωρούμε στη ζωή μας υπολογίζοντας την παρουσία του Θεού,
τότε είναι ανάγκη να εξασφαλίζουμε για κάθε ενέργεια στη ζωή μας, την \"σφραγίδα του θεού\" την ευλογία Του.
Αυτή η σφραγίδα είναι στην περίπτωσή μας ο γάμος.
Όταν εγώ κάνω πράγματα που είναι να γίνουν μετά τον γάμο, (πχ να συζώ, ή να έχω ολοκληρωμένες σχέσεις) σημαίνει
ότι καταργώ το Μυστήριο του γάμου, εφόσον δεν το θεωρώ απαραίτητη προϋπόθεση για να κάνω αυτά που κάνω.
Έτσι το νιώθω, σαν κατάργηση του Μυστηρίου.
Υποτίθεται πως πάμε στην εκκλησία να μας ευλογήσει ο Θεός στο καινούριο μας ξεκίνημα.
Ποιό είναι το καινούριο ξεκίνημα όταν τα έχουμε δοκιμάσει όλα πριν..
Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα θεωρούν το γάμο μια τυπική διαδικασία...

[font size=3][font face=Palatino Linotype]

Ὅλα αὐτὰ καλὰ καὶ ὡραῖα. Ἀλλὰ 1) γιὰ ποιὸ λόγο θέλει ὁ Θεὸς νὰ σφραγίζουμε τὰ πάντα στὴ ζωὴ μας ἐπικαλούμενοι τὸν Κύριο;

Θεωρῶ πὼς ὁ Θεὸς εἶναι «ἐρωτευμένος» μὲ τὰ πλάσματά του καὶ ἰδιαίτερα μὲ τὸ κορυφαῖο ὅλων δημιούργημά του, τὸν ἄνθρωπο καὶ δὲν θέλει νὰ λείπει ποτέ καὶ σὲ καμμία στιγμὴ ἀπὸ τὴ ζωή του. Δὲν εἶναι Θεὸς τύρρανος, ποὺ θέλει ἁπλᾶ ὅλοι νὰ τὸν φοβοῦνται καὶ νὰ ζητοῦν τὴν εὔνοιά του.  

2)Καὶ ἐν προκειμένω, γιατὶ θέλει οἱ σεξουαλικές σχέσεις μας νὰ ὁλοκληρώνονται μόνο μέσα ἀπὸ εἰδικὴ τελετὴ, τὸ γάμο;

Νὰ σημειώσω κατ' ἀρχὴν ὅτι εἰδικὴ ἐκκλησιαστικὴ ἀκολουθία του μυστηρίου τοῦ γάμου θεμελιώθηκε καὶ διαδόθηκε σχετικὰ ἀργά, νομίζω μετὰ τὸν 5ο αἰῶνα. Θὰ τὸ ψάξω καὶ θὰ σᾶς ἐνημερώσω. Τὶ γινόταν λοιπὸν μέχρι τότε? Ὅσοι ἔμεναν ἀγνοὶ μέχρι τὴ δέσμευσή τους μὲ τὰ πολιτικὰ τοῦ τότε κριτήρια γάμου καὶ ἀκολούθως (ἀφοὺ δὲν ὑπῆρχε ἐκκλησιαστικὴ ἀκολουθία γάμου) εἴχαν σεξουαλικὲς ἐπαφὲς εἴχαν ὑποπέσει σὲ ἁμαρτία;

Ἡ σημαντικὴ διαφορὰ, πιστεύω, σχεδὸν ἀκράδαντα πλέον, εἶναι ἡ ἔννοια τῆς δέσμευσης, μὲ τὴν ἔννοια τῆς ἀπολύτου καὶ διηνεκοῦς ἀγάπης, τὴν ὁποία το ζευγάρι ὀμολογεῖ καὶ διὰ τῆς ὁποίας ὑπόσχεται παντονινό καὶ ἀδιάλυτο τὸν σύνδεσμο τῆς ἀγάπης τους.

Ἡ ἐκκλησία ἤρθε ἀργότερα νὰ καλύψει αὐτὸ τὸ κενὸ (ἀφοὺ τὰ πολιτικὰ κριτήρια δὲν μποροῦσαν νὰ προσδώσουν οὔτε τὸ κῦρος τῆς Θεϊκῆς Παρουσίας στὶς ζωὲς τῶν πιστῶν οὔτε τὸ κῦρος τῆς ἀπόλυτης και ἀδιάλυτης ἀγάπης, ἡ ὁποῖα ὅταν συνομολογεῖται ἐνώπιον Θεοῦ, ἔχει καὶ μεγαλύτερη τὴν αὐθεντία.    

Καὶ στὸ γάμο λοιπὸν τὸ μεῖζον εἶναι αὐτὴ ἡ δέσμευση τῶν μελλονύμφων, αὐτὴ τὴ φορὰ ἐνώπιων Θεοῦ καὶ ἡ ἐκζήτηση τῆς εὐλογίας γιὰ νὰ σφραγιστεῖ αὐτὴ ἡ δέσμευση.

Τὸ ἐρώτημα καὶ ἐδὼ παραμένει. Γιατὶ πρέπει νὰ προηγηθεῖ ἡ δέσμευση τῆς ἐρωτικῆς συνεύρεσης; Τὶ θέλει νὰ προστατέψει ὁ Θεὸς;

Κατ' ἐμέ, θέλει νὰ διασφαλίσει αὐτὴ τὴ δέσμευση ἀγάπης στὴ βάση ἀληθινῶν καὶ μὴ φθαρτούμενων κριτηρίων. Πιστεύω, ὅτι ἡ περὶ προγαμιαίων σχέσεων διδασκαλία τῆς Ἐκκλησία (ἂν καὶ συκοφαντεῖται γιὰ τὸ ἀντίθετο) εἶναι ἡ πιὸ ἐρωτική διδασκαλία ὅλων τῶν ἐποχῶν. Ἡ Ἐκκλησία «δεσμεύει» στὴ βάση τῶν ὑπεροχότερων ἐρωτικῶν διαθέσεων. Διότι δὲν συμφύρει στὰ «δεσμευτικά» αὐτὰ κριτήρια τὴ σάρκα καὶ τὴ σαρκικὴ ἡδονή, ὄχι ὡς κάτι παρὰ φύσιν ἤ δαιμονικό, ἀλλὰ ὡς κάτι τὸ φθαρτὸ καὶ μὴ παντοτινό.

Διότι, ἂν ἕνα ζευγάρι δεσμευθεῖ, ἔχοντας γευθεῖ τὴν ἡδονὴ τῆς σαρκός, ἅρα ἔχοντας καὶ ὡς κριτήριο δέσμευσης τὴν σαρκικὴ ἡδονή, αὐτὸ θὰ σημαίνει ὅτι προϊόντος τοῦ χρόνου, ἂν χαθεῖ τὸ ἐρωτικὸ σεξουαλικὸ στοιχεῖο ἤ χρειασθεῖ νὰ περιορισθεῖ ἤ καὶ νὰ διακοπεῖ ἐντελῶς , τότε ἡ δέσμευση γίνεται ἐλλιπὴς καὶ κινδυνεύει νὰ χαθεῖ. Τότε ἵσως ἡ ἀγάπη μας κλονισθεῖ.

Δὲν γνωρίζω πῶς νὰ ἀποδώσω καλύτερα αὐτὸ ποὺ σκέφτομαι καὶ δὲν γνωρίζω ἂν ἔγινα κατανοητὸς.  Περιμένω καὶ τὶς δικές σας καταθέσεις καὶ περισσότερο τὶς δικές σας ἀντιρρήσεις.   [/fontf][/fonts]

[Ξένια]

Ο παραλληλισμός που κάνεις σχετικά με τις σχέσεις τότε και σήμερα, φέρνει στο νου
μου και αυτό που ίσχυε για παράδειγμα με την αφαίρεση της ζωής κάποιου.Τότε, δεν θεωρούνταν πάντα αμαρτία
η ανταπόδοση για παράδειγμα μιας πράξης με τον ίδιο τρόπο. Σήμερα αυτό ονομάζουμε εκδίκηση και είναι αμαρτία.
Και αν το συνδυάσουμε με τα προηγούμενα που παρατέθηκαν, συμπεραίνει κανείς ότι πρόκειται για διαφορετική \"νομοθεσία\" (από τον θεό)
τότε σε σχέση με τη σημερινή.
Άρα Θα μπορούσε κανείς να απαντήσει ότι τότε δεν αμάρτανε το ζευγάρι εφόσον δεν υπήρχε μυστήριο στο οποίο μπορούσε να συμμετάσχει.

Τώρα, στο ερώτημα, γιατί ο θεός να θέλει να επισφραγίζουμε τις σχέσεις μας με την ευλογία Του,
αν κατάλαβα καλά, θέλεις να πεις το εξής:
Ότι η έκφραση του ερωτικού συναισθήματος, επειδή ακριβώς δεν είναι αιώνια (εφόσον υποχωρεί και τη θέση του παίρνει η αγάπη),
δεν πρέπει να αποτελεί την βάση μιας σχέσης και να έχει πρωταρχικό ρόλο πριν τον γάμο.
Γιατί αυτό σημαίνει πως όταν προχωρήσει ο γάμος και εξασθενίσει αυτό το συναίσθημα, δεν θα μείνει τίποτα ουσιαστικό...
Επαναλαμβάνω αν κατάλαβα καλά.

[Iaspis]

Ὅταν ἔθεσα τὸ ἐρώτημα ἀδελφέ μου Ἰωάννη, αὐτὸ ἀκριβῶς ἤθελα νὰ ἀποφύγω. Τὸ ἀράδιασμα ἁμαρτωλῶν πράξεων. Δὲν ἤθελα νὰ προσανολισθεῖ ἡ συζήτηση πρὸς τὰ ἐκεῖ. Αὐτὸ ποὺ πάντα μὲ ἐνδιέφερε ἦταν νὰ μάθω νὰ διακρίνω τὸ βαθύτερο λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο κάποια πράξις μου μὲ ὁδηγεῖ στὴν ἁμαρτία. Καὶ ὄχι νὰ ἀραδιάσουμε ἕνα κατάλογο ἁμαρτιῶν.

Ρωμηέ ωραία τό θέτεις, αξιοθαύμαστα... όμως εγώ δέν δύναμαι νά τό δώ από τήν σκοπιά αυτή. Ίσως νά υπερέβαλλα λίγο μιλώντας γιά δημόσια εξομολόγηση (καί μάλιστα μέσα από τό διαδίκτυο), όμως ήθελα έτσι νά καταδείξω, ότι η σχέση τού ανθρώπου μέ τήν αμαρτία δέν είναι παρά υπαρκτή. Δέν δύναμαι, νά ιδώ τήν αμαρτία, καί νά ομιλήσω γι αυτήν ακαδημαïκά, γιατί τό θεωρώ επικίνδυνο κάτι τέτοιο. Η αμαρτία, δόξα τώ Θεώ φέρνει τύψη, συντριβή, δάκρυα καί μετάνοια, κάθε φορά. Καί η «έλλειψη» της, φέρνει μία ιδιαίτερη ανησυχία, μήν τυχόν καί η ψυχή έγινε αναίσθητη καί δέν καταλαβαίνει πώς πλέον αμαρτάνει. Είναι ηλεκτρικό ρεύμα η αμαρτία, πού δέν μπορεί κανείς νά τό πιάσει μέ γυμνά τά χέρια τής ψυχής του, καί ούτε συμφέρει νά φοράμε γάντια γιά νά αγγίζουμε μέ «ασφάλεια» αυτό πού ηλεκτρίζει. Τό μόνο πού μπορούμε νά κάνουμε είναι νά παρακαλούμε  τόν Θεό μέρα καί νύχτα νά μάς κάνει λυχνίες, ελπίζοντας καί αποζητώντας τήν Χάρη. Κι ας μήν κατανοούμε πότε καί μέ ποιόν τρόπο έρχεται...Αρκεί η ειρήνη καί η αγάπη πού μάς φέρνει!

Η αμαρτία αδελφέ είναι τό κράτος, υπό τό οποίο ζεί όλο τό γέννος τών ανθρώπων, καί νομίζω πώς ο κ. Σταύρος τό όρισε καλύτερα μέ τό «ἡ ἁμαρτία ἐστὶν ἡ ἀνομία». Καί νομίζω ότι «τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ γινώσκω, καὶ ἡ ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μού ἐστι διαπαντός», διότι «ἰδοὺ γὰρ ἐν ἀνομίαις συνελήφθην, καὶ ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου»...
Πώς γίνεται λοιπόν νά προσανατολισθεί μέ τά γυμνά μας χέρια τό ηλεκτρικό ρεύμα ώστε νά βρούμε ένα δικό μας προσωπικό «γιατί» πέραν τής ανομίας; Νομίζω πώς δέν γίνεται, παρά μόνον γνωρίζοντας καί δηλώνοντας ειλικρινώς τήν ανομία, πού άλλωστε ηλεκτρίζει σάν ρεύμα έτσι ώστε νά μήν επιδέχεται άλλου είδους  μεταχείρηση, εκτός τής αποφυγής καί τής παράκλησης ώστε νά γίνουμε λυχνίες!
«ἰδοὺ γὰρ ἀλήθειαν ἠγάπησας, τὰ ἄδηλα καὶ τὰ κρύφια τῆς σοφίας σου ἐδήλωσάς μοι.» Μόνον έτσι!

Καί κάτι γιά τήν αγάπη τού Κυρίου. Πρίν νά δοκιμασθεί η απομάκρυνση από τήν αγάπη τού Κυρίου, δοκιμάζεται τό πλησίασμα στήν αγάπη Του! Δηλαδή πρίν απομακρυνθώ από τίς εντολές Του, προηγείται νά τίς πλησιάσω...Νά αγαπήσω κι εγώ Αυτόν πού μέ αγαπάει!

Γι αυτό οι προγαμιαίες σχέσεις είναι αμαρτία! Διότι απομακρύνονται προτού νά πλησιάσουν...Καί νομίζω πώς οι άνθρωποι γεννιώμαστε ένεκα απομάκρυνσης!

ΥΓ: Αγαπητέ Παύλε, θά ήθελα νά θέσω έναν προβληματισμό στό σκεπτικό σου. Αφού  από τήν γαμική σχέση  γεννιέται ο άνθρωπος, σημαίνει πρωτίστως πώς αυτή, προγαμιαία είτε όχι, είναι τεκνοποίηση περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Δηλαδή περισσότερο από «φθαρτή καί μή παντοτινή σαρκική ηδονή», η γαμική σχέση τού ζεύγους  σημαίνει τεκνοποίηση. Αυτή λοιπόν η τεκνοποίηση είναι σέ προγαμιαία εκδοχή-σύμφωνα πρός τό σκεπτικό σου- τό ίδιο φθαρτή καί μή παντοτινή όσο καί η σαρκική ηδονή;
Εύχομαι νά μήν  τά μπέρδεψα!

[staboz]

[font face=Palatino Linotype]Καὶ μὴ χειρότερα, Παναγία μου!!![/fontf][font size=3][/fonts]

[ρωμηός]

Ο παραλληλισμός που κάνεις σχετικά με τις σχέσεις τότε και σήμερα, φέρνει στο νου
μου και αυτό που ίσχυε για παράδειγμα με την αφαίρεση της ζωής κάποιου.Τότε, δεν θεωρούνταν πάντα αμαρτία
η ανταπόδοση για παράδειγμα μιας πράξης με τον ίδιο τρόπο. Σήμερα αυτό ονομάζουμε εκδίκηση και είναι αμαρτία.
Και αν το συνδυάσουμε με τα προηγούμενα που παρατέθηκαν, συμπεραίνει κανείς ότι πρόκειται για διαφορετική \"νομοθεσία\" (από τον θεό)
τότε σε σχέση με τη σημερινή.
Άρα Θα μπορούσε κανείς να απαντήσει ότι τότε δεν αμάρτανε το ζευγάρι εφόσον δεν υπήρχε μυστήριο στο οποίο μπορούσε να συμμετάσχει.

Τώρα, στο ερώτημα, γιατί ο θεός να θέλει να επισφραγίζουμε τις σχέσεις μας με την ευλογία Του,
αν κατάλαβα καλά, θέλεις να πεις το εξής:
Ότι η έκφραση του ερωτικού συναισθήματος, επειδή ακριβώς δεν είναι αιώνια (εφόσον υποχωρεί και τη θέση του παίρνει η αγάπη),
δεν πρέπει να αποτελεί την βάση μιας σχέσης και να έχει πρωταρχικό ρόλο πριν τον γάμο.
Γιατί αυτό σημαίνει πως όταν προχωρήσει ο γάμος και εξασθενίσει αυτό το συναίσθημα, δεν θα μείνει τίποτα ουσιαστικό...
Επαναλαμβάνω αν κατάλαβα καλά.

[font size=3]Μᾶλλον καὶ στὰ δύο παρανόησες τὰ ὅσα ἀνέφερα προηγουμένως. Πρῶτον, διότι δὲν ἔκανα κανέναν παραλληλισμό τοῦ τότε μὲ τὸ σήμερα. Ἁπλᾶ θέλησα νὰ καταδείξω τὰ \"κοινά\" σημάδια. Καὶ στὸ δεύτερο δὲν μίλησα γιὰ ἐρωτικὸ συναίσθημα ἀλλὰ γιὰ τὴν σακρικὴ ἠδονή. Ἄλλωστε περὶ αὐτοῦ ἔχω ἄλλη γνώμη, δηλαδὴ ὅτι ὁ ἔρωτας εἶναι ἁπλᾶ ἡ ἐκστατικὴ ἐνέργεια τῆς ἀγάπης. Δὲν νομίζω πὼς αὐτὰ διακρίνονται! Τέλος πάντων, ἂς μείνουμε στὴν οὐσία τοῦ θέματος.

Κύριε Στάμποζ, μὴ στέκεστε σὲ παρατηρήσεις (σημ. \"Καὶ μὴ χειρότερα)=ἀλλὰ  πεῖτε μας ποῦ σφάλλουμε![/fonts]

[Ξένια]

Καλά απλώς αν μπορείς εξήγησε με πιο απλά λόγια για να καταστεί πιο σαφές αυτό που εννοείς με τα γραφόμενά σου.
Υ.Γ Ούτε και γω μίλησα για το ερωτικό συναίσθημα, αλλά για την έκφρασή του, που δεν είναι άλλη από την σαρκική ηδονή όπως ανέφερες και συ.
Εννοώντας ότι το ζευγάρι δεν πρέπει να στηρίζεται σε αυτήν πρό του γάμου. Ίσως τώρα να έγινα πιο κατανοητή.

[ρωμηός]

Γι αυτό οι προγαμιαίες σχέσεις είναι αμαρτία! Διότι απομακρύνονται προτού νά πλησιάσουν...Καί νομίζω πώς οι άνθρωποι γεννιώμαστε ένεκα απομάκρυνσης!

[font size=3]
Ἀδελφὲ αὐτὸ χρειάζεται ἐξήγηση!!! Δὲν τὸ ἔπιασα οὔτε μὲ τὴν τρίτη. [/fonts]

ΥΓ: Αγαπητέ Παύλε, θά ήθελα νά θέσω έναν προβληματισμό στό σκεπτικό σου. Αφού  από τήν γαμική σχέση  γεννιέται ο άνθρωπος, σημαίνει πρωτίστως πώς αυτή, προγαμιαία είτε όχι, είναι τεκνοποίηση περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Δηλαδή περισσότερο από «φθαρτή καί μή παντοτινή σαρκική ηδονή», η γαμική σχέση τού ζεύγους  σημαίνει τεκνοποίηση. Αυτή λοιπόν η τεκνοποίηση είναι σέ προγαμιαία εκδοχή-σύμφωνα πρός τό σκεπτικό σου- τό ίδιο φθαρτή καί μή παντοτινή όσο καί η σαρκική ηδονή;
Εύχομαι νά μήν  τά μπέρδεψα!

[font size=3]Μᾶλλον θὰ διαφωνήσω καὶ σὲ αὐτό. Τὸ γεγονὸς ὅτι ἀπὸ τὴν γαμικὴ συνάφεια γεννιοῦνται οἱ ἄνθρωποι, αὐτὸ δὲν κατακυρώνει ὡς κύριο καὶ ἀποκλειστικὸ σκοπὸ τῆς γαμικῆς συνάφειας τὴν τεκνοποίηση, ἀκριβῶς διότι κατ\' ἐμὲ ἡ τεκνοποίηση εἶναι ἔργο - δῶρο Θεοῦ. Ἐγὼ ἀναφερόμουν στὴν σεξουαλικὴ - σωματικὴ ἠδονὴ ὡς κριτήριο δέσμευσης - γάμου. Καὶ ἕνα τέτοιο κριτήριο σαρκικῆς ἀπόλαυσης νομίζω ὅτι δὲν θὰ πρέπει νὰ συγκαταλέγεται στὰ κριτήρια αὐτά. [/fonts]

[staboz]

Κύριε Στάμποζ, μὴ στέκεστε σὲ παρατηρήσεις (σημ. \"Καὶ μὴ χειρότερα)=ἀλλὰ  πεῖτε μας ποῦ σφάλλουμε!

Αὐτὸ δὲν ἔχει σχέση μὲ σφάλματα, ἀλλὰ μὲ τὸ κατανοητὸ τῶν Ἰασπικῶν κειμένων...
(Καὶ μὴ χειρότερα, Παναγία μου!)

[Iaspis]

Γι αυτό οι προγαμιαίες σχέσεις είναι αμαρτία! Διότι απομακρύνονται προτού νά πλησιάσουν...Καί νομίζω πώς οι άνθρωποι γεννιώμαστε ένεκα απομάκρυνσης!

[font size=3]
Ἀδελφὲ αὐτὸ χρειάζεται ἐξήγηση!!! Δὲν τὸ ἔπιασα οὔτε μὲ τὴν τρίτη. [/fonts]

Εννοώ ότι οι προγαμιαίες σχέσεις τής σαρκικής ηδονής, απομακρύνουν τό ζεύγος από τό Μυστήριο τού Γάμου, μέσω τού οποίου τό ζεύγος θά δεχθεί τέκνο τήν χάρη τού Θεού, πλησιάζοντάς  Τον

Η δέ τεκνοποίηση μέσα σέ ηδονή καί οδύνη, συμβαίνει ένεκα απομάκρυνσης τού ανθρώπου από τόν Παράδεισο τού Θεού!

ΥΓ: Άν θέλεις δές καί πιό κάτω.

[Iaspis]

Έχω τήν γνώμη ότι η σαρκική ηδονή, γεννήθηκε (καί γεννιέται) στόν άνθρωπο ταυτόχρονα μέ τήν οδύνη, ευθύς μετά τήν πτώση τού ανθρώπου, τούς δερμάτινους χιτώνες καί τήν απομάκρυνση τού ανθρώπου από τήν ειρήνη τού Θεού. Όπως όμως η οδύνη δέν είναι από μόνη της ο θάνατος αλλά οδηγεί σέ αυτόν, έτσι καί η σαρκική ηδονή δέν είναι από μόνη της η αμαρτία, αλλά οδηγεί στήν αμαρτία εμποδίζοντας τόν άνθρωπο νά δεχθεί τά πνευματικά αγαθά τού Θεού.
Όπως η χάρη καί η φιλανθρωπία τού Θεού σταματά τήν οδύνη καί σώζει από τόν θάνατο, έτσι καί η τεκνοποίηση σταματά τήν σαρκική ηδονή καί σώζει απο τήν αμαρτία. Γι αυτό η τεκνοποίηση, νομίζω, είναι η χάρη τού Θεού, πρός τόν πτωτικό άνθρωπο. Η γαμική σχέση είναι νομίζω συνδεδεμένη μέ τήν εν λόγω χάρη, καί ο Γάμος  πού είναι μυστήριο  τής Εκκλησίας,  είναι κοινωνία Κυρίου μέ τό ζεύγος πού θά γεννήσει τήν χάρη Του, καί δέν πρέπει νά είναι συνδεδεμένη η γαμική σχέση  μέ τήν σαρκική ηδονή, αλλά αντιθέτως μέ τήν κατάργησή της!
Οι προγαμιαίες σαρκικές σχέσεις λοιπόν, κατά τήν γνώμη μου, όχι μόνο δέν μπορούν νά αποτελούν  κριτήριο δέσμευσης γάμου, αλλά μάλλον αποτελούν τό ακριβώς αντίθετο, δηλαδή ηδυπάθεια  η οποία απομακρύνει τό ζεύγος από τήν κοινωνία τού Κυρίου. Καί η σύγχρονη εποχή τό αποδεικνύει, νομίζω. Προγαμιαίες σχέσεις παντού, πού δέν καταλήγουν σέ γάμο καί τεκνοποίηση, αλλά σέ αποδέσμευση!
Γι αυτό έθεσα τό θέμα τής τεκνοποίησης, διότι δέν βλέπω μέ ποιόν τρόπο θά μπορούσε ένα ζευγάρι νά θέση ως κριτήριο δέσμευσης στήν σχέση του τήν σαρκική ηδονή. Η σαρκική ηδονή είναι κριτήριο (καί αίτιο) αποδέσμευσης τών σχέσεων έρωτος αγάπης, φιλίας καί κοινωνίας εν Κυρίω...καί δέν νομίζω πώς μπορεί νά τεθή σάν κριτήριο δέσμευσης γάμου, ούτε καί μετά τό Μυστήριο.

Οι σαρκικές ηδονές είναι αμαρτία, όχι γιατί αδυνατούν, ένεκα φθαρτότητος,  νά αποτελέσουν κριτήριο δέσμευσης γάμου, αλλά γιατί είναι τό μεγαλύτερο εμπόδιο κατά τού Γάμου, δηλαδή τής κοινωνίας τού Θεού  μέ τόν  άνθρωπο τής πτώσεως, πρός σωτηρίαν του.
Γι αυτό  καί η ενσάρκωση τού Κυρίου δέν θά μπορούσε νά γίνει παρά μόνον ασπόρως καί χωρίς σαρκική ηδονή, ανεμπόδιστα.

ΥΓ: Γνωρίζω πώς δέν εκφράζομαι καταλλήλως, όμως έχω αδελφική διάθεση πού επιδέχεται τήν διόρθωση. Παρακαλώ άν χρειάζεται νά τό κάνετε!

[ρωμηός]

Οι σαρκικές ηδονές είναι αμαρτία, όχι γιατί αδυνατούν, ένεκα φθαρτότητος,  νά αποτελέσουν κριτήριο δέσμευσης γάμου, αλλά γιατί είναι τό μεγαλύτερο εμπόδιο κατά τού Γάμου, δηλαδή τής κοινωνίας τού Θεού  μέ τόν  άνθρωπο τής πτώσεως, πρός σωτηρίαν του.
Γι αυτό  καί η ενσάρκωση τού Κυρίου δέν θά μπορούσε νά γίνει παρά μόνον ασπόρως καί χωρίς σαρκική ηδονή, ανεμπόδιστα.

Ὅλα καλὰ αὐτὰ ἀλλὰ θὰ ἔλεγα ὅτι λέχθηκαν μὲ μιὰ δόση \"φιλοσοφικῆς ὑπερβολῆς\". Κανεὶς δὲν εἶπε πὼς ἡ ἡδονὴ μπορεῖ νὰ ὁδηγήσει στὴν κοινωνία μὲ τὸ Θεὸ ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἄλλη \"διὰ τὴν φύσιν ἡμῶν\" εἶναι ἀπαραίτητη ὡς ἕνα βαθμὸ γιὰ ὅσους ἔχουν δοκιμασθεῖ καὶ ἐπιλέξει τὸν ἔγγαμο βίο. Τὸ σίγουρο εἶναι ὅτι δὲν ἀπομακρύνει κιόλας.
\"μὴ ἀποστερεῖτε ἀλλήλους, εἰ μή τι ἂν ἐκ συμφώνου πρὸς καιρόν, ἵνα σχολάζητε τῇ νηστείᾳ καὶ τῇ προσευχῇ καὶ πάλιν ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνέρχησθε, ἵνα μὴ πειράζῃ ὑμᾶς ὁ σατανᾶς διὰ τὴν ἀκρασίαν ὑμῶν. 6 τοῦτο δὲ λέγω κατὰ συγγνώμην, οὐ κατ  ᾿ ἐπιταγήν\".  

Ἀντέχεις ἄνθρωπὲ μου? Εὔγε! Πρόσεχε βέβαια καὶ τὸ ἕτερον ἥμισυ νὰ ἀντέχει, διότι ἂν δὲν ἀντέχει θὰ πρέπει νὰ \"συνέρχησθε\". Ἀπὸ κοινοῦ λοιπόν.

Καὶ τὸ ἀντέχεις ἐδῶ θέλει πολύ ἐπεξεργασία. Διότι λόγους διακοπῆς τῆς \"συνέρευσης\" τὶς δίνει ὁ Ἀπόστολος. Ἂν μέσα σου σκᾶς καὶ σκέφτεσαι διάφορα καὶ ἔτσι ἀπέχεις, \"εἰς μάτην ἐκοπίασες\".  Τέλος πάντων καὶ αὐτὸ θέλει πολὺ κουβέντα!