Το βιβλίο των ψαλμών

[staboz]

[align=center]ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΨΑΛΜΩΝ[/align]

Ἀπὸ ὅλα τὰ βιβλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς αὐτὸ ποὺ περισσότερο ἀγαπήθηκε καὶ μελετήθηκε ἀπὸ τοὺς πιστοὺς ὅλων τῶν αἰώνων εἶναι τὸ βιβλίο τῶν Ψαλμῶν, τὸ Ψαλτήριον, ὅπως συνηθέστερα ὅλοι σχεδὸν τὸ ὀνομάζουμε. Τὸ ψαλτήριον ἦταν μουσικὸ ὄργανο, κάτι σὰν τὴ λύρα, μὲ τὴ συνοδία τοῦ ὁποίου ἐψάλλοντο ὡς ὕμνοι οἱ ψαλμοί. Γι' αὐτὸ ἀπὸ τὸ ὄργανο ἐπῆρε τὴν ὀνομασία ὅλο τὸ βιβλίο καὶ τὸ περιεχόμενό του. Τοὺς περισσότερους ψαλμοὺς τοὺς ἔγραψε ὁ προφήτης καὶ βασιλιὰς Δαβίδ, γι' αὐτὸ καὶ ὅλο τὸ βιβλίο ὀνομάζεται  «Ψαλμοὶ τοῦ Δαβίδ». Πόσο δὲ σημαντικὸ πρᾶγμα εἶναι ἡ ἀνάγνωση τῶν ψαλμῶν φαίνεται καὶ ἀπὸ τὴν πολὺ συχνὴ χρησιμοποίησή τους στὴ λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μας. Εἶναι ἑπομένως ὁλοφάνερο ὅτι καὶ στὴ δική μας ζωὴ ἡ χρησιμοποίηση τοῦ Ψαλτηρίου εἶναι πολὺ σημαντικὴ καὶ χρήσιμη.

Τὸ Ψαλτήριο εἶναι μιὰ περίληψη καὶ συμπύκνωση ὅλης τῆς Ἁγίας Γραφῆς:
Εἶναι, ὅπως λέει ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, Παράδεισος. Ἕνας θαυμαστὸς καὶ ὑπέροχος πνευματικὸς κῆπος, ποὺ περιέχει ὅλα τὰ φυτὰ τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Κάθε βιβλίο τῆς Ἁγίας Γραφῆς, λέγει ὁ ἅγιος, ἔχει τὰ δικά του νοήματα, τὸ βιβλίο ὅμως τῶν Ψαλμῶν καὶ τὰ δικά του νοήματα μελωδεῖ καὶ τὰ νοήματα τῶν ἄλλων βιβλίων ψάλλει (Πρὸς Μαρκελλῖνον, P.G. 27, 12). Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ τὸ ὅτι ἀπὸ τὰ 243 χωρία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ποὺ περιέχονται στὴν Καινὴ Διαθήκη τὰ μισὰ περίπου προέρχονται ἀπὸ τὸ Ψαλτήριο. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας ἐπανειλημμένως χρησιμοποίησε στίχους ψαλμικοὺς στὴ διδασκαλία του, εἶναι δὲ πολὺ χαρακτηριστικὸ ὅτι καὶ ἐπάνω στὸν σταυρὸ μὲ τὸν δεύτερο στίχο τοῦ 21ου ψαλμοῦ ἀπευθύνθηκε στὸν Πατέρα του, λέγοντας  «Θεέ μου Θεέ μου, ἱνατί με ἐγκατέλιπες;» (Ματθ. κζ΄46).  Ἄλλο σημαντικὸ στοιχεῖο εἶναι τὸ ὅτι τὸ Ψαλτήριο χρησιμοποιήθηκε ὡς διδακτικὸ βιβλίο τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσας ἐπὶ πολλοὺς αἰῶνες στὰ σχολεῖα, ἀπὸ πολὺ παλαιὰ μέχρι καὶ τὰ Κρυφὰ Σχολειὰ τῆς Τουρκοκρατίας.
Ἀκόμη τὸ Ψαλτήριο εἶναι τὸ μόνο βιβλίο τῆς Ἁγίας Γραφῆς ποὺ χρησιμοποιεῖται τόσο πολὺ στὴ λειτουργικὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας.  Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος περιγράφει παραστατικώτατα αὐτὴ τὴ χρήση: «Ἐν ἐκκλησίᾳ παννυχίδες, καὶ πρῶτος καὶ μέσος καὶ τελευταῖος ὁ Δαβίδ. ἐν ὀρθριναῖς ὑμνολογίαις καὶ πρῶτος καὶ μέσος καὶ τελευταῖος ὁ Δαβίδ. ἐν τοῖς σκηνώμασι τῶν νεκρῶν προπομπαί, καὶ πρῶτος καὶ μέσος καὶ τελευταῖος ὁ Δαβίδ. ἐν ταῖς οἰκίαις τῶν παρθένων ἱστουργίαι, καὶ πρῶτος καὶ μέσος καὶ τελευταῖος ὁ Δαβίδ... Ἐν μοναστηρίοις χορὸς ἅγιος ταγμάτων ἀγγελικῶν, καὶ πρῶτος καὶ μέσος καὶ τελευταῖος ὁ Δαβίδ. Ἐν ἀσκητηρίοις παρθένων ἀγέλαι τῶν τὴν Μαριὰμ μιμουμένων, καὶ πρῶτος καὶ μέσος καὶ τελευταῖος ὁ Δαβίδ. Ἐν ἐρημίαις ἄνδρες ἐσταυρωμένοι προσομιλοῦντες Θεῷ, καὶ πρῶτος καὶ μέσος καὶ τελευταῖος ὁ Δαβίδ» (Χρυσοστόμου, Περὶ μετανοίας καὶ εἰς τὸ ἀνάγνωσμα τοῦ Δαβίδ...,P.G. 64, 12-13).

Τὸ Ψαλτήριο εἶναι ἀκόμη ἕνα προφητικὸ βιβλίο:
Πράγματι μέσα στοὺς 150 Ψαλμοὺς εἶναι ἀρκετοὶ ἐκεῖνοι ποὺ ἔχουν προφητεῖες. Οἱ Ψαλμοὶ 2, 21, 44, 71 καὶ 109 εἶναι ἐξ ὁλοκλήρου προφητικοί, ἀλλὰ καὶ σὲ πολλοὺς ἄλλους ὑπάρχουν ἐγκατεσπαρμένες πολλὲς προφητεῖες. Ποιὸ εἶναι τὸ περιεχόμενο αὐτῶν τῶν προφητειῶν; Σχεδὸν ὅλες οἱ προφητεῖες τοῦ Ψαλτηρίου εἶναι μεσσιανικές. Ἀναφέρονται δηλαδὴ στὸ πρόσωπο καὶ τὸ ἔργο τοῦ ἀναμενόμενου Μεσσία. Ὅπως παρατηρεῖ ἕνας σπουδαῖος ἑρμηνευτὴς τοῦ Ψαλτηρίου, ὁ γνωστὸς πρωτοπρεσβύτερος Κωνσταντῖνος Καλλίνικος, μελετώντας κανεὶς τοὺς προφητικοὺς αὐτοὺς ψαλμοὺς ἔχει τὴν αἴσθηση ὅτι δὲν ἀκούει τίποτε ἄλλο «παρὰ τὸ ἔρχεται, ἔρχεται!». Ἔρχεται δηλαδὴ ὁ Μεσσίας, ἔρχεται ὁ Λυτρωτής.

Τὸ Ψαλτήριο εἶναι ἐπιπλέον ἕνα προσωπικὸ βιβλίο στηριγμοῦ καὶ προσευχῶν τοῦ καθενὸς πιστοῦ:
Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος τὸ τονίζει ἰδιαιτέρως αὐτό. Τὸ βιβλίο τῶν Ψαλμῶν, λέει, ἔχει ἕνα ἀκόμη δικό του ξεχωριστὸ θαῦμα: ὅτι περιέχει «καὶ τὰ ἑκάστης ψυχῆς κινήματα», τῆς κάθε μιᾶς ψυχῆς τὶς ἐνέργειες. Καὶ συμβαίνει αὐτὸ τὸ παράδοξο: καθένας ποὺ διαβάζει τοὺς ψαλμοὺς τοὺς καταλαβαίνει «ὡς περὶ ἑαυτοῦ γραφέντας», σὰν νὰ ἔχουν γραφεῖ γιὰ τὸν ἑαυτό του, τὰ δὲ λόγια τους τὰ αἰσθάνεται ὡς δικά του λόγια, μὲ τὰ ὁποῖα μπορεῖ νὰ ἀπευθύνεται ὁλόψυχα στὸν Δημιουργό του (Πρὸς Μαρκελλῖνον, P.G. 27, 12-45). Διότι οἱ ψαλμοὶ περιλαμβάνουν ὅλες τὶς καταστάσεις τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς. Ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ τοὺς μελετοῦν ἐπιμελῶς βεβαιώνουν ὅτι δὲν ὑπάρχει θλίψη καὶ πειρασμὸς τῆς ζωῆς μας ποὺ νὰ μὴν τὴν περιέχουν. Περιέχουν τὶς ἀνησυχίες της, τοὺς ἀγῶνες καὶ τὶς ἀγωνίες της, τοὺς θρήνους καὶ τοὺς στεναγμούς της, τὶς ἐλπίδες, τὶς ἀπογοητεύσεις καὶ τὶς προσδοκίες της, τὶς πτώσεις καὶ τὰ τραύματά της. Ἔτσι μέσα ἐκεῖ καθένας μπορεῖ νὰ βρεῖ τὸν ἑαυτό του. Γίνονται οἱ ψαλμοί, λέει ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, «ὥσπερ ἔσοπτρον», σὰν καθρέφτης, μέσα στὸν ὁποῖο βλέπει κανεὶς καὶ κατανοεῖ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του.  Φαίνεται σὰν κάποιος νὰ τὰ προαισθάνθηκε ὅλα αὐτὰ καὶ νὰ τὰ κατέγραψε. Αὐτό, λέει ὁ ἅγιος, εἶναι χωρὶς ἀμφιβολία ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
 Ὁ δὲ Μέγας Βασίλειος σημειώνει ὅτι τὸ Ψαλτήριο θεραπεύει τὰ τραύματα τῆς ψυχῆς, περιποιεῖται τὰ ἄρρωστα μέρη της καὶ τὴν ἀπαλλάσσει ἀπὸ τὰ πάθη. Λέει ἀκόμη ὅτι καὶ ἀπὸ πέτρινη καρδιὰ μποροῦν νὰ βγάλουν δάκρυα μετανοίας οἱ ψαλμοί (Εἰς τὸν α΄ ψαλμόν, P.G. 29, 212).
Πλῆθος εἶναι τὰ παραδείγματα τῶν πιστῶν ποὺ εἶχαν μελέτημα ἀγαπημένο σὲ ὅλη τους τὴ ζωὴ τὸ Ψαλτήριο. Ἡ ἁγία Γοργονία, ἀδελφὴ τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, ἔφυγε ἀπὸ τὸν κόσμο αὐτὸ ψιθυρίζοντας τὸν ψαλμικὸ στίχο «ἐν εἰρήνῃ ἐπὶ τὸ αὐτὸ κοιμηθήσομαι καὶ ὑπνώσω». Ἡ ὁσία Παύλα ἐπίσης κοιμήθηκε λέγοντας τὸν στίχο «ὡς ἀγαπητὰ τὰ σκηνώματά σου, Κύριε τῶν δυνάμεων». Παραλείποντας πολλὰ ἀκόμη παρόμοια παραδείγματα ἂς ἐνθυμηθοῦμε μόνον αὐτὸ τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, ὁ ὁποῖος πρὶν τὸν ἀπαγχονισμό του πρόφερε τὰ ψαλμικὰ λόγια «διήλθομεν διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος καὶ ἐξήγαγες ἡμᾶς εἰς ἀναψυχήν».

Ἑπομένως ὀφείλουμε ὅλοι μας νὰ τὸ μελετοῦμε
Καὶ ὄχι ἁπλῶς νὰ τὸ μελετοῦμε, ἀλλὰ νὰ προσευχώμαστε μὲ αὐτό. Διότι τὸ Ψαλτήριο εἶναι κυρίως ἕνα βιβλίο προσευχῶν. Χρησιμοποιώντας το, ὄχι μόνο κατανοοῦμε τὰ ὑπέροχα βαθιὰ νοήματά του, ἀλλὰ καὶ μαθαίνουμε νὰ προσευχόμαστε σωστά. Ὑπάρχουν σήμερα πολλὰ βοηθήματα, ποὺ ἑρμηνεύουν τοὺς ψαλμούς καὶ μποροῦμε νὰ τοὺς κατανοοῦμε εὐκολότερα. Ἀκόμη ὅμως κι ἂν δὲν καταλαβαίνουμε ὅλα τὰ νοήματά τους, ἂς ἀπαγγέλουμε τοὺς ψαλμοὺς μὲ τὸ στόμα, διότι καὶ μόνον ἀπὸ τὰ λόγια, ὅταν τὰ λέμε αὐτὰ μὲ προθυμία, ἁγιάζεται ἡ γλώσσα μας, τονίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. (Εἰς τὸν μα΄ ψαλμόν, P.G. 55, 159).
Ἀκόμη ἂς φροντίζουμε νὰ δίνουμε τὸ Ψαλτήριο καὶ σὲ ἄλλους καὶ νὰ τοὺς παρακινοῦμε νὰ προσεύχονται μὲ αὐτό. Τόσοι ἄνθρωποι γύρω μας δοκιμάζονται καὶ μάλιστα συχνὰ δοκιμάζονται πολὺ σκληρά. Ἴσως δὲν μποροῦμε νὰ φανταστοῦμε πόση παρηγορία καὶ ἐνίσχυση καὶ θάρρος θὰ ἔπαιρναν μελετώντας τοὺς ψαλμούς. Θὰ εὕρισκαν ἐκεῖ μέσα τὸν ἑαυτό τους τόσο καθαρά, ποὺ ἡ ψυχή τους θὰ ξεχείλιζε ἀπὸ αἰσθήματα εὐγνωμοσύνης μεγάλης πρὸς τὸν Κύριο γιὰ τὴ δωρεά του αὐτή. Δὲν ὑπάρχει καλύτερο δῶρο γιὰ μιὰ δοκιμαζόμενη ψυχὴ ἀπὸ τὸ Ψαλτήριο. Ἂς τὸ δοκιμάσουμε καὶ θὰ διαπιστώσουμε ἐπάνω στὰ πράγματα πόσο ἀληθινὸς εἶναι αὐτὸς ὁ λόγος.
Τὸ Ψαλτήριο εἶναι τὸ σταθερὸ καὶ ἀκλόνητο στήριγμα τῶν πονεμένων καὶ  δοκιμαζομένων στὸν κόσμο τοῦτο. Ὁ πάνσοφος Θεὸς ἐπέτρεψε νὰ περάσει ὁ Δαβὶδ μεγάλες περιπέτειες καὶ δοκιμασίες, καὶ νὰ πέσει σὲ φοβεροὺς πειρασμούς, ὥστε μέσα ἀπὸ τὸ καμίνι τῶν θλίψεων νὰ στρέψει τὴν ψυχή του μὲ πολλὴ ἔνταση πρὸς τὸν Κύριο καὶ νὰ ἀποτυπώσει αὐτὴν τὴν ἔνταση στοὺς ψαλμούς του. Ἔτσι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τὸν χρησιμοποίησε ὡς ὄργανο γιὰ νὰ δημιουργήσει ἕνα αἰώνιο στήριγμα τῶν δοκιμαζόμενων καὶ ἀληθινὰ ἀγωνιζόμενων πιστῶν. Ἂς εὐγνωμονοῦμε τὸν Θεὸ γι' αὐτὴ τὴ μεγάλη του δωρεὰ καὶ ἂς τὴν ἐκμεταλλευόμαστε σὲ ὅλες τὶς περιστάσεις τῆς ζωῆς μας.

[Iaspis]

Ευχαριστούμε γιά τό ωραίο σας κείμενο κύριε Σταύρο.

[font size=4] 95.[/fonts] ῞Οτε ὁ οἶκος ᾠκοδομεῖτο μετὰ τὴν αἰχμαλωσίαν· ᾠδὴ τῷ Δαυΐδ.

 ΑΣΑΤΕ τῷ Κυρίῳ ᾆσμα καινόν, ᾄσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ·  ᾄσατε τῷ Κυρίῳ· εὐλογήσατε τὸ ὄνομα αὐτοῦ, εὐαγγελίζεσθε ἡμέραν ἐξ ἡμέρας τὸ σωτήριον αὐτοῦ·  ἀναγγείλατε ἐν τοῖς ἔθνεσι τὴν δόξαν αὐτοῦ, ἐν πᾶσι τοῖς λαοῖς τὰ θαυμάσια αὐτοῦ.  ὅτι μέγας Κύριος καὶ αἰνετὸς σφόδρα, φοβερός ἐστιν ὑπὲρ πάντας τοὺς θεούς·  ὅτι πάντες οἱ θεοὶ τῶν ἐθνῶν δαιμόνια, ὁ δὲ Κύριος τοὺς οὐρανοὺς ἐποίησεν.  ἐξομολόγησις καὶ ὡραιότης ἐνώπιον αὐτοῦ. ἁγιωσύνη καὶ μεγαλοπρέπεια ἐν τῷ ἁγιάσματι αὐτοῦ.  ἐνέγκατε τῷ Κυρίῳ, αἱ πατριαὶ τῶν ἐθνῶν, ἐνέγκατε τῷ Κυρίῳ δόξαν καὶ τιμήν·  ἐνέγκατε τῷ Κυρίῳ δόξαν ὀνόματι αὐτοῦ, ἄρατε θυσίας καὶ εἰσπορεύεσθε εἰς τὰς αὐλὰς αὐτοῦ·  προσκυνήσατε τῷ Κυρίῳ ἐν αὐλῇ ἁγίᾳ αὐτοῦ, σαλευθήτω ἀπὸ προσώπου αὐτοῦ πᾶσα ἡ γῆ.  εἴπατε ἐν τοῖς ἔθνεσιν· ὁ Κύριος ἐβασίλευσε, καὶ γὰρ κατώρθωσε τὴν οἰκουμένην, ἥτις οὐ σαλευθήσεται, κρινεῖ λαοὺς ἐν εὐθύτητι.  εὐφραινέσθωσαν οἱ οὐρανοὶ καὶ ἀγαλλιάσθω ἡ γῆ, σαλευθήτω ἡ θάλασσα καὶ τὸ πλήρωμα αὐτῆς·  χαρήσεται τὰ πεδία καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς· τότε ἀγαλλιάσονται πάντα τὰ ξύλα τοῦ δρυμοῦ  πρὸ προσώπου τοῦ Κυρίου, ὅτι ἔρχεται, ὅτι ἔρχεται κρῖναι τὴν γῆν. κρινεῖ τὴν οἰκουμένην ἐν δικαιοσύνῃ καὶ λαοὺς ἐν τῇ ἀληθείᾳ αὐτοῦ.

[Βασιλείου Μάριος]

Υπάρχει και άλλο θέμα με τον ίδιο τίτλο...

[staboz]

Αυτό έχει συμβεί μερικές φορές τελευταία. Πατάω \"Υποβολή\", δείχνει να καθυστερεί, βγάζει μήνυμα ότι απέτυχε, κατ᾿ ανάγκην πατάω ανανέωση και τότε το βγάζει 2 φορές...
Να μην πατήσω ανανέωση, φοβάμαι ότι θα χαθεί τελείως και πάει κόπος πολύς χαμένος.
Συνεπώς αντί να βάζεις μηνύματα του τύπου: \"Υπάρχει και άλλο θέμα με τον ίδιο τίτλο...\", διάγραφε το ένα, μιας και σε μας δεν υπάρχει πλέον (ΚΑΚΩΣ... ΚΑΚΙΣΤΑ!) η δυνατότητα να επεμβαίνουμε ούτε στα ίδια τα θέματα που δημοσιεύουμε...

[mistral]

Νομίζω πως το να διαβάζει κάποιος ολόκληρο το Ψαλτήρι κάθε μέρα δεν είναι σχετικά μεγάλος κόπος. 3,5 - 4 ώρες είναι υπεραρκετές για την ανάγνωση ολόκληρου του Ψαλτηρίου. Τα όφελος πολύ μεγάλο για όποιον έχει ευλογία πνευματικού για τέτοια άσκηση.