Η τουρκία αμφισβητεί την Οικουμενικότητα του Πατριαρχείου

[ρωμηός]

ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ

Στραμπούληξαν τη Λωζάννη για να αδυνατίσουν το Πατριαρχείο

ΑΓΚΥΡΑ
Του ΑΡΗ ΑΜΠΑΤΖΗ

Χαρακτήρα μοναδικού επίσημου μανιφέστου από το 1923 μέχρι σήμερα, που περιλαμβάνει θέσεις για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, έχει η απόφαση που εξέδωσε το Δ\' Ποινικό τμήμα του τουρκικού ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου.

Η απόφαση επαναλαμβάνει μεν τις πάγιες ανεπίσημες θέσεις που έχουν εκφραστεί μέχρι σήμερα για το Πατριαρχείο, αλλά παράλληλα είναι διάτρητο από την αρχή ώς το τέλος, αφού αποκαλύπτει ότι η Τουρκία αντιμετωπίζει το μειονοτικό ζήτημα με μία στρεβλή ερμηνεία της Συνθήκης της Λωζάννης.

Η απόφαση αφορούσε την υπόθεση καθαίρεσης, ιερέα της βουλγαρικής εκκλησίας στην Κωνσταντινούπολη, από το Φανάρι. Μεταξύ των κατηγορουμένων ήταν και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Το Ανώτατο Δικαστήριο ενέκρινε την αθωωτική απόφαση τοπικού δικαστηρίου, αλλά ταυτόχρονα αράδιασε και όλο το σκεπτικό γύρω από τις θέσεις της Αγκυρας, για το Πατριαρχείο, την ελληνική μειονότητα, αλλά και εν γένει τις μη μουσουλμανικές μειονότητες.

Οι «παρατηρήσεις»

Η απόφαση ήταν αθωωτική, διότι η καθαίρεση του Βούλγαρου ιερέα, δεν κρίθηκε περιορισμός της θρησκευτικής ελευθερίας με βία ή με εξαναγκασμό. Στη σχετική απόφαση αναφέρεται ότι «το καθεστώς των μειονοτήτων καθορίστηκε με τη Συνθήκη της Λωζάννης» και γίνονται οι εξής παρατηρήσεις: «Στο κείμενο της Συνθήκης δεν περιλαμβάνεται ο όρος Πατριαρχείο. Στα δε παρατήματα αυτής, αναφέρεται ως ελληνορθόδοξη εκκλησία. Στα πρακτικά των συνεδριάσεων παρατηρείται ότι η τουρκική αντιπροσωπεία έθεσε θέμα απομάκρυνσης του Πατριαρχείου από το τουρκικό έδαφος. Η αντιπροσωπεία των συμμάχων όμως δήλωσε προφορικά ότι το Πατριαρχείο δεν θα επεκταθεί σε πολιτικές και διοικητικές δραστηριότητες και θα περιοριστεί στις θρησκευτικές.

Οι εν λόγω αναφορές περιλαμβάνονται στα πρακτικά με ημερομηνία 10 Ιανουαρίου 1923. Η τουρκική αντιπροσωπεία εξέλαβε τις εγγυήσεις αυτές ως προφορική συμφωνία και έτσι επετράπη η παραμονή του Πατριαρχείου στην Τουρκία, με τον όρο ότι θα αφαιρεθούν από αυτό, οι πολιτικές και διοικητικές αρμοδιότητες.

Για τον λόγο αυτό, το Πατριαρχείο υπόκειται εντελώς στους νόμους του τουρκικού κράτους. Είναι απαράδεκτο, ένα κυρίαρχο κράτος να εφαρμόσει για τις μειονότητες που υπάρχουν στα εδάφη της, ένα Δίκαιο, διαφορετικό από αυτό που ισχύει για τους ίδιους τους πολίτες της, να προσφέρει προνόμια που δεν διαθέτει η πλειοψηφία, για να προσδώσει με αυτό τον τρόπο στις μειονότητες, ειδικό καθεστώς. Διότι κάτι τέτοιο έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 10 του Συντάγματος περί ισότητας. Για τον λόγο αυτό, οι ισχυρισμοί περί οικουμενικότητας του Πατριαρχείου δεν έχουν καμία νόμιμη βάση».

Στην απόφαση αναφέρεται ακόμη ότι, κατά τις διαπραγματεύσεις επί της Συνθήκης της Λωζάννης συμφωνήθηκε με τον τρόπο αυτό ότι το Πατριαρχείο έχασε τα προνόμια που διατηρούσε επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και με την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας, απέκτησε νέο καθεστώς».

Ποιο καθεστώς;

Το ερώτημα που θα μπορούσε να τεθεί εδώ είναι το «ποιο καθεστώς», αφού όπως προκύπει και παρακάτω, η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομικό καθεστώς στο Πατριαρχείο.

Σύμφωνα με το Ανώτατο Δικαστήριο, «το Πατριαρχείο είναι θρησκευτικό ίδρυμα που πρέπει να εκληφθεί στο πλαίσιο των άρθρων 35-45 της Συνθήκης περί προστασίας των μειονοτήτων και είναι μία εκκλησία της ελληνικής μειονότητας στην Τουρκία».

Το Δικαστήριο αναφέρει επίσης ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι «Ενα ίδρυμα που έχει θρησκευτικές αρμοδιότητες μόνο επί μελών μιας συγκεκριμένης μειονότητας και δεν συνιστά νομικό πρόσωπο».

Στην ουσία πρόκειται για ομόλογα, αφού η Συνθήκη της Λοζάνης είναι αυτή που έχει δώσει στις μειονότητες ειδικό καθεστώς, κυρίως λόγω της θρησκείας τους. Και επιπρόσθετα, δημιουργείται μάλλον συνειδητή σύγχυση, αφού στην απόφαση ταυτίζεται το Πατριαρχείο με την ελληνική μειονότητα στην Πόλη. Και φυσικά πουθενά δεν αναφέρεται ότι ένα μέρος των δικαιωμάτων των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, που αφορούσαν το άρθρο 42 της Συνθήκης, αφαιρέθηκαν με άσκηση πίεσης προς τις μη μουσουλμανικές μειονότητες, καθώς ετοιμαζόταν ο τουρκικός ποινικός κώδικας το 1925.
Η απάντηση του υπ. Εξωτερικών

Στο πρωτοφανές νομικό σκεπτικό του τουρκικού δικαστηρίου αντέδρασε η κυβέρνηση με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών:

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Γ. Κουμουτσάκος απάντησε στην ουσία του θέματος παρατηρώντας ότι η Οικουμενικότητα του Πατριαρχείου και του Οικουμενικού Πατριάρχη αφορούν εκατομμύρια χριστιανούς Ορθόδοξους σε όλο τον κόσμο, που αναγνωρίζουν ως πνευματικό ηγέτη τους τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.

Κατ\' αυτόν τον τρόπο η Αθήνα υπενθυμίζει στην Αγκυρα, ότι κατ\' ουδένα τρόπο θα ευτυχήσουν οι προσπάθειές της να υποβιβάσει και να συρρικνώσει το Πατριαρχείο σε μία ελληνοτουρκική «διένεξη» ή σε «διαφορά», που μπορεί να λυθεί με την αρχή της αμοιβαιότητας.

Επιπροσθέτως, στην ίδια ανακοίνωση επισημαίνεται ότι «η Οικουμενικότητα του Πατριαρχείου, θεμελιωμένη σε Διεθνείς Συνθήκες και τους Ιερούς Κανόνες της Ορθοδοξίας... δεν μεταβάλλεται ούτε αλλοιώνεται με δικαστικές αποφάσεις βασισμένες σε παρερμηνείες της Συνθήκης της Λωζάννης».

* «Ο σεβασμός της υπόστασης του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και των δικαιωμάτων του δεν είναι εσωτερικό θέμα της Τουρκίας, ούτε ελληνοτουρκικό ζήτημα, αλλά απορρέει από διεθνείς συνθήκες καθώς και τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η Τουρκία έναντι της Ε.Ε. για την ενταξιακή της πορεία», σχολίασε εκ μέρους του ΣΥΝ ο Πάνος Τριγάζης.

Σηφουνάκης: Στην Ε.Ε. για το Πατριαρχείο

Στην Ευρωπαϊκή Ενωση προτίθεται να φέρει το θέμα της μη αναγνώρισης της οικουμενικότητας του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως από τουρκικό δικαστήριο, ο πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού, Παιδείας και ΜΜΕ του Ευρωκοινοβουλίου Νίκος Σηφουνάκης. Καλεί δε την ελληνική κυβέρνηση να ενεργοποιηθεί θέτοντας και αυτή το θέμα σ\' όλα τα επίπεδα.

«Ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει -όποιο μέσο και αν μετέρχεται- την οικουμενικότητα του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης, που είναι θεμελιωμένη στις διεθνείς συνθήκες και στην παράδοση του χριστιανισμού», αναφέρει σε δήλωσή του ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ.


ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 27/06/2007

[ρωμηός]

Οικουμενικό το Πατριαρχείο, διακηρύττει και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ

Υπέρ της Οικουμενικότητας του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης τάχθηκαν οι ΗΠΑ, με γραπτή δήλωση εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, χωρίς όμως να αναφέρονται στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Τουρκίας.

Οπως μεταδίδει το ΑΠΕ, η δήλωση αναφέρει:

«Οι ΗΠΑ τρέφουν μεγάλο σεβασμό για τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος είναι ένας θρησκευτικός ηγέτης παγκοσμίου βεληνεκούς. Δεν έχουμε δει και δεν κάνουμε κανένα συγκεκριμένο σχόλιο για οποιαδήποτε απόφαση του τουρκικού Ανωτάτου Δικαστηρίου για τον Οικουμενικό Πατριάρχη». Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών πρόσθεσε ότι «η προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ».

ΠΑΣΟΚ: Απαράδεκτο

«Απαράδεκτη και αντίθετη από τη Συνθήκη της Λωζάννης» χαρακτηρίζει το ΠΑΣΟΚ την απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου για το Οικουμενικό Πατριαρχείο και επικρίνει τον πρωθυπουργό, επειδή «απέφυγε να θέσει το θέμα στον Ερντογάν», κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στην Κωνσταντινούπολη.

«Η προάσπιση των διεθνών συνθηκών και της θέσης του Οικουμενικού Πατριαρχείου πρέπει να θεωρείται αυτονόητη προτεραιότητα για κάθε ελληνική κυβέρνηση», είπε ο εκπρόσωπος Τύπου Π. Ευθυμίου και πρόσθεσε ότι αυτό έπραττε το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση και το πράττει και σήμερα ως αντιπολίτευση. Και πρόσθεσε: «Είναι λυπηρό, αλλά χαρακτηριστικό ότι ο κ. Καραμανλής απέφυγε να θέσει το θέμα στον κ. Ερντογάν, έτσι ώστε να επηρεάσει τις εξελίξεις, παρά το ότι είχε προειδοποιηθεί για τις τουρκικές διαθέσεις από τον ίδιο τον Οικουμενικό Πατριάρχη».

* Ερώτηση για το θέμα κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο ευρωβουλευτής Νίκος Σηφουνάκης, ζητώντας να πληροφορηθεί ποιες ενέργειες προτίθεται να κάνει η Επιτροπή «ώστε να σεβαστεί η Τουρκία τις αποφάσεις της Ενωσης και το κοινοτικό κεκτημένο».

Και οι Δικηγορικοί Σύλλογοι

Την αγανάκτησή της για την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Τουρκίας, το οποίο, παρερμηνεύοντας τη συνθήκη της Λωζάννης και ενεργώντας καθαρά με πολιτικά κριτήρια, εξέδωσε απόφαση που απαγορεύει τη χρήση του όρου «Οικουμενικός» από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, εκφράζει η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας.

«Είναι γνωστό σ\' όλους τους επιστημονικούς κύκλους», αναφέρει σε ανακοίνωσή της, «ότι η Συνθήκη της Λωζάννης δεν μπορούσε να θίξει και να αναδιαρρυθμίσει την δι\' ιερών κανόνων καθορισμένη εκκλησιαστικήν τάξιν και αρμοδιότηταν του Οικουμενικού Πατριαρχείου». Είναι σαφές ότι η απόφαση αυτή εξυπηρετεί καθαρά πολιτικές σκοπιμότητες, με στόχο να βλάψουν το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τους αγώνες του για προστασία των στοιχειωδών ατομικών δικαιωμάτων και δεν σχετίζονται με απονομή Δικαιοσύνης και μάλιστα από Ανώτατο Δικαστήριο. Ο νομικός πολιτισμός στη γειτονική χώρα παραμένει ακόμη αδιαμόρφωτος και είναι πίσω έτη φωτός από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό».



ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 28/06/2007

[Μαρκήσιος de Karampa]

Εθνικιστική έξαρση
Πέμπτη, 19.07.07

Στους δρόμους της Πόλης είναι περισσότερες οι σημαίες της Τουρκίας από εκείνες των κομμάτων. Είναι περίεργο για προεκλογική περίοδο, αλλά όχι όταν πρόκειται για μια χώρα στην οποία η άνοδος του εθνικισμού έχει γίνει εκρηκτική.

Η προκαταρκτική εξέταση που διέταξε η Εισαγγελία της Κωνσταντινούπολης, μετά τη μήνυση του επιτρόπου της βουλγαρικής κοινότητας κ. Τσιπόφ, για τη χρήση του όρου «Οικουμενικός» από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, συνδέεται ευθέως με την προσπάθεια του «βαθέος κράτους» να διεγείρει τα εθνικιστικά ανακλαστικά της τουρκικής κοινωνίας παραμονές της κρίσιμης αναμέτρησης της Κυριακής. Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός, παρουσιάζοντας ως ανοίκειες τις δηλώσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη στο πρόσφατο συνέδριο της παγκόσμιας ορθόδοξης νεολαίας και υπενθυμίζοντας την πολιτική απόφαση του τουρκικού ανώτατου δικαστηρίου για την απαγόρευση κάθε αναφοράς στην οικουμενικότητα του Πατριαρχείου.
Είχε προηγηθεί η ακύρωση της συναυλίας που θα έδινε ο Γιώργος Νταλάρας για το κλείσιμο του συνεδρίου και δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν νέες εκρήξεις ανθελληνισμού καθώς κορυφώνεται η προεκλογική αντιπαράθεση.

Στη Μερσίνα, στα Αδανα και την Κωνσταντινούπολη προγραμματίζονται γιορταστικές εκδηλώσεις για αύριο, οπότε συμπληρώνονται τριάντα τρία χρόνια από την εισβολή στην Κύπρο. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα βρίσκεται στην Τραπεζούντα, την πόλη των δολοφόνων του Αρμένιου δημοσιογράφου Χαρντ Ντινκ, και αναμένεται να κάνει μια πολύ σκληρή ομιλία. Η αντιπολίτευση τον κατηγορεί διαρκώς για αδυναμία καταπολέμησης της τρομοκρατίας και ανεκτικότητα απέναντι στο ΡΚΚ.
Τον κατηγορεί επίσης για διστακτικότητα στην αντιμετώπιση του Κουρδικού, δηλαδή για επιφύλαξη απέναντι σε μια στρατιωτική εισβολή στο βόρειο Ιράκ.

Τα Ελληνοτουρκικά, το Κυπριακό και οι ευρωτουρκικές σχέσεις δεν περιλαμβάνονται μέχρι στιγμής στον προεκλογικό διάλογο. Ο εθνικισμός, όμως, είναι παντού κυρίαρχος.
Εχει να κάνει κυρίως με τη θέση της Τουρκίας στον κόσμο, με τη συλλογική απαίτηση για κυριαρχία της χώρας ως περιφερειακής υπερδύναμης, με τα φοβικά σύνδρομα που δημιουργεί το κύμα της παγκοσμιοποίησης το οποίο σαρώνει την τουρκική οικονομία. Δεν είναι καθόλου τυχαία η αντιαμερικανική έκρηξη του Τούρκου πρωθυπουργού, ο οποίος απέρριψε με φωνές («δεν χρειαζόμαστε την έγκριση κανενός») τις αμερικανικές αντιδράσεις για τη συμφωνία συνεργασίας στο φυσικό αέριο που υπέγραψε η Αγκυρα με την Τεχεράνη. Δεν είναι τυχαίες ούτε οι κατηγορίες του ΥΠΕΞ Α. Γκιουλ ότι οι ΗΠΑ οπλίζουν το ΡΚΚ, που έχει αναχθεί σε Νο 1 εσωτερικό εχθρό από το στρατιωτικό κατεστημένο. Τα «αντί» είναι πολλά στην πολιτική ζωή της Τουρκίας και θα πολλαπλασιαστούν μέχρι να μιλήσει ο λαός την Κυριακή και στη συνέχεια οι θεματοφύλακες του κεμαλισμού.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, Της απεσταλμένης μας ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΠΑΝΟΥ       www.e-tipos.com